Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι εθίζονται σε κάτι, όπως φαγητό, αλκοόλ, ουσίες και τζόγος, χωρίς να το αντιλαμβάνονται. Πως αντιμετωπίζονται οι εθισμοί και πως μπορούμε να το προλάβουμε;
Καλεσμένη του «Όλα για τη Ζωή μας» ήταν η Μαρία Ελένη Λυκουρέζου, η οποία έδωσε τη δική της μάχη με τον εθισμό στις ουσίες και το αλκοόλ. Όπως αποκάλυψε η ίδια, η απώλεια της μητέρας της, της αείμνηστης ηθοποιού Ζωής Λάσκαρη, ήταν το μεγάλο τεστ που θα έκρινε εάν θα έπαιρνε ξανά τον δρόμο του εθισμού, ενώ τόνισε πως εδώ και 20 χρόνια είναι καθαρή.
«Ήταν ένα τεστ η απώλεια της μάνας μου, που είναι ένα σοκαριστικό γεγονός, και θα μπορούσα εύκολα να ξαναγυρίσω σε αυτό τον πόνο», εξομολογήθηκε.
Η Μαρία Ελένη Λυκουρέζου περιέγραψε το πώς πήρε την απόφαση να βάλει τέλος στον εθισμό, κάνοντας λόγο για μία δύσκολη διαδικασία.
«Κλείστηκα στο σπίτι, στη φύση. Εξαφανίστηκα απ’ όλους και απ’ όλα. Άρχισα να πονάω, να υποφέρω, να τα βλέπω όλα χάλια, αλλά να μένω εκεί, μόνη μου. Αυτό ένιωθα ενστικτωδώς ότι ήθελα να κάνω», δήλωσε.
«Ήμουν ανασφαλής μικρή, πολύ. Δεν ένιωθα ότι έπαιρνα την αγάπη που ήθελα, ήθελα την προσοχή. Νιώθεις ότι είσαι το επίκεντρο, ότι αλλάζει η ζωή σου…», είπε για την περίοδο που είχε εθιστεί.
Μαζί με την απεξάρτηση από τις ουσίες η Μαρία Ελένη Λυκουρέζου «έκοψε» και από το «τοξικό κοινωνικό ψεύτικο γίγνεσθαι», όπως είπε χαρακτηριστικά.
«Έφυγε από τον κόσμο αυτό που ζει κάπως περίεργα. Αυτό με απελευθέρωσε και είδα διαφορετικά τα πράγματα», είπε.
«Ο εθισμός αλλοιώνει τον χαρακτήρα σου. Είχα αλλοιωθεί. Ο χαρακτήρας μου ήταν άλλο πράγμα, δεν έχει καμία σχέση με αυτό που είμαι τώρα. Δεν έχεις συναίσθημα, δεν θες να νιώσεις, φοβόμαστε να νιώσουμε», συμπλήρωσε.
«Ο πατέρας μου έπαθε σοκ, η μητέρα μου με στήριξε ψυχολογικά»
Κομβικό σημείο στη διακοπή του εθισμού παίζει η οικογένεια, η οποία θα πρέπει να δράσει με τρόπο υποστηρικτικό και να καταλάβει τους λόγους που το άτομο οδηγήθηκε στον εθισμό.
«Το είπα στον πατέρα μου, γιατί δεν είχε ιδέα τι έκανα. Του είπα «έχω κάνει αυτό και αυτό, θέλω να το ξέρεις, γιατί αν το ακούσεις θέλω να ξέρεις τι να πεις». Έπαθε σοκ. Η μητέρα μου με στήριξε ψυχολογικά. Τους τα είπα όλα, ότι έχω κάνει», είπε η Μαρία Ελένη Λυκουρέζου.
Στη συνέχεια αποκάλυψε ποια ήταν πιο δύσκολη στιγμή που βίωσε κατά τη διάρκεια της απεξάρτησης.
«Πονούσα πολύ ψυχικά. Είχα αγοραφοβία, δεν μπορούσα να βγω από το σπίτι, γιατί είχα μάθει αλλιώς. Ήμουν κλεισμένη στο σπίτι, πολύ κλάμα, πολύ μόνη μου. Δεν λύγισα, δεν το σκέφτηκα καν αυτό. Είχα μπει σε μηχανισμό να βιώσω όλο τον πόνο, να πάω στον πάτο του πόνου, στο βαθύ μου σκοτάδι και να αρχίσω σιγά σιγά να με ανακαλύπτω ξανά», δήλωσε.
Τι είναι ο εθισμός;
«Εθιζόμαστε με τον ίδιο τρόπο σε διαφορετικές ουσίες. Ανάλογα με κάθε άνθρωπο και ανάλογα την ουσία που χρησιμοποιείται υπάρχει μία διαφορετική πορεία. Όλοι οι εθισμοί είναι σοβαροί. Υπάρχουν ουσίες πιο επικίνδυνες και επιδραστικές, όπως τα οπιοειδή», εξήγησε ο ψυχίατρος Λευτέρης Μέλλος.
Όπως είπε ο ψυχίατρος, δεν υπάρχει κανένας άνοσος στον εθισμό. Άλλοι άνθρωποι διατρέχουν μεγαλύτερους κινδύνους να εθιστούν κι άλλοι λιγότερους.
Πολλοί είναι οι παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν σε εθισμό, όπως βιολογικοί, κοινωνικοί, ψυχοπαθολογικοί (κατάθλιψη και ψύχωση), ενώ διάφορα γεγονότα ζωής, όπως απώλειες, τραυματικά γεγονότα και κακοποίηση, αποτελούν επιδραστικούς παράγοντες.
Εκείνο που είναι σημαντικό στη διακοπή ενός εθισμού είναι το κίνητρο, ενώ ο ψυχίατρος υπογράμμισε πως είναι αρκετά δύσκολο ο ασθενής να διατηρήσει την αποχή από τον εθισμό και η πλειοψηφία χρειάζεται υποστήριξη από εξειδικευμένο προσωπικό.
Ιδιαίτερα, το στίγμα είναι μεγάλο θέμα για τους εξαρτημένους από ουσίες, το οποίο τους γεμίζει ενοχές και τους βάζει στη διαδικασία να λένε ψέματα και να κρύβονται.
Άλλες μορφές εθισμού και τρόποι αντιμετώπισης
Υπάρχει και μία άλλη μορφή εθισμού, η οποία αφορά το κινητό τηλέφωνο και το διαδίκτυο. Όπως εξήγησε ο ψυχίατρος, στα παιδιά ηλικίας μέχρι 12 ετών απαγορεύεται η χρήση του κινητού τηλεφώνου, ενώ για τους εφήβους επιτρέπεται η χρήση του για 1 με 2 ώρες την ημέρα.
Άλλες μορφές εθισμού περιλαμβάνουν το φαγητό, όπου χρειάζεται υποστήριξη από ψυχολόγο και διατροφολόγο, καθώς και ο τζόγος, ο οποίος πλέον γίνεται και διαδικτυακά.
Η θεραπεία για την αντιμετώπιση των εθισμών διαρκεί πολλά χρόνια και δίνεται έμφαση στη συνεχιζόμενη θεραπεία. Πάντα υπάρχει ο κίνδυνος υποτροπιασμού, ακόμα και λίγα χρόνια αργότερα, γι’ αυτό και είναι απαραίτητη η σταθερή υποστήριξη του ατόμου.
