Η δημοσιογράφος και παρουσιάστρια, Αθηναΐς Νέγκα, και η συμβουλευτική ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια, Φρόσω Φωτεινάκη, μίλησαν στην εκπομπή «Όλα για τη Ζωή μας» για το τι ορίζεται ως ασφαλές άγγιγμα στα παιδιά.
Η δημοσιογράφος και παρουσιάστρια, Αθηναΐς Νέγκα, και η συμβουλευτική ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια, Φρόσω Φωτεινάκη, μίλησαν στην εκπομπή «Όλα για τη Ζωή μας» για το τι ορίζεται ως ασφαλές άγγιγμα στα παιδιά.
Από τη στιγμή που γεννιόμαστε δεχόμαστε τα αγγίγματα από τους γονείς μας και από ανθρώπους που βρίσκονται στο περιβάλλον μας, ανθρώπων που συνήθως οι γονείς εμπιστεύονται.
Ποια, όμως, αγγίγματα είναι αθώα και ποια παραβιαστικά για τα παιδιά;
«Όλα αυτά τα οποία θεωρούμε κανονικά πρέπει να τα αναθεωρήσουμε»
Η δημοσιογράφος και παρουσιάστρια, Αθηναΐς Νέγκα, η οποία είναι μητέρα δύο κοριτσιών, μιλά για τις ανησυχίες της και αποκαλύπτει όσα κάνει η ίδια για να μάθει στα παιδιά της ποιο είναι το ασφαλές άγγιγμα.
«Έχω δύο κόρες, 6 και 13 ετών. Νομίζω πως οι περισσότεροι γονείς δεν θα πούμε αυτό που είναι σωστό ή θα πούμε κάτι περισσότερο από αυτό που είναι έτοιμο να ακούσει ένα παιδί. Και κάπου εκεί αρχίζει η δική μας η συστολή. Προσπαθείς να πεις αυτά που καταλαβαίνουν, πως οι υπάρχουν κάποιες ζώνες που αγγίζουν μόνο αυτοί, ή ίσως οι πιο κοντινοί, όπως η μαμά και ο μπαμπάς. Υπάρχει ο κανόνας με τα εσώρουχα που το ξέρουν πολλές μαμάδες και από ότι έχω παρατηρήσει, όσο περνάνε τα χρόνια, υπάρχουν καλύτεροι κώδικες να το επικοινωνήσεις, όπως μία εικόνα, ένα βιβλίο. Και φυσικά, έχουν αρχίζει πλέον, να μιλάνε και στα σχολεία», είπε αρχικά.
«Στα μεγαλύτερα παιδιά, φυσικά, είναι πιο σοβαρό γιατί υποτίθεται ότι όταν φτάνεις στην εφηβεία, πρέπει να έχουν εμπεδώσει ότι το σώμα τους είναι για τα ίδια και ότι δεν το αγγίζει κάποιος, ο οποίος είναι άγνωστος, ή να κάνει κάτι που δεν θέλει. Εκεί η συζήτηση είναι πολύ περίπλοκη γιατί μπαίνει και το internet, τα social media, το να μη σε φωτογραφήσει κάνεις και να μη σε βιντεοσκόπηση κάνεις αν δεν θες».
Όπως είπε, ζούμε σε μία χώρα που είναι πάρα πολύ συχνό το άγγιγμα και μάλιστα πιστεύουμε ότι στην βόρεια Ευρώπη είναι ψυχροί άνθρωποι γιατί δεν αγκαλιάζονται και φιλιούνται αλλά εάν θυμηθούμε τα παιδικά μας χρόνια, υπήρχε ένας θείος ή μία θεία που τσίμπαγε το μάγουλο, κάτι που ήταν άσχημο.
«Όλα αυτά τα οποία θεωρούμε κανονικά πρέπει να τα αναθεωρήσουμε. Εγώ δεν έχω διανοηθεί ποτέ να αλλάξω τα παιδιά μου, ακόμα και μωρά στην κούνια, σε δημόσιο χώρο. Αλλά αυτό που θα ζητούσα εγώ από τους γονείς είναι να σέβονται την ντροπή των παιδιών τους. Δηλαδή δεν μπορείς να πεις σε ένα παιδάκι τι ντρέπεσαι, ντρέπεται. Ας το αφήσουμε να είναι το μάγουλο του δικό του, η μύτη δικιά του και δεν χρειάζεται να δώσει φιλάκι στη θεία».
Τι είναι ασφαλές άγγιγμα και τι όχι;
Η συμβουλευτική ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια, Φρόσω Φωτεινάκη, εξήγησε πως ασφαλές άγγιγμά είναι κάθε άγγιγμα που κάνει ένα παιδί να νιώθει ασφάλεια, δηλαδή δεν πονάει και δεν ντρέπεται.
«Αυτή είναι η αρχή της σεξουαλικής αγωγής. Μη ασφαλές άγγιγμα είναι το άγγιγμα που θα δεχτώ ως παιδί και θα με κάνει να νιώσω άσχημα και άβολα. Πόσα παιδιά δέχονται ένα φιλί και σκουπίζουν το μάγουλό τους γιατί δεν τους αρέσει; Μιλώντας στα παιδιά για το ασφαλές άγγιγμα, μιλάμε για τα βόδια του σώματος και τα προστατεύουμε από κάθε μορφής παραβίασης».
Η Αθηναΐς Νέγκα είπε πως στα παιδιά της δεν έκανε μία μεγάλη συζήτηση για αυτό το θέμα αλλά προσπαθεί να τους μιλάει κάθε μέρα γι’ αυτό και να τους εξηγεί πως ακόμα και η μαμά με τον μπαμπά να πάνε να την αλλάξουν και εκείνη νιώσει άσχημα, να το πει.
Η ειδικός είπε πως αυτό είναι το να μαθαίνεις στο παιδί τη συναίνεση.
«Προσεγγίζω τα παιδιά και τα ρωτάω εάν είναι άνετα ή εάν θέλω να τα αλλάξω. Αυτό είναι η συναίνεση. Επίσης, ονοματίζουμε τα μέρη του σώματος, δεν φοβόμαστε τις λέξεις. Ξεκινάμε από όταν τα παιδιά ξεκινούν να καταλαβαίνουν το σώμα τους. Από την ηλικία των 2 πρέπει να αρχίσουμε να τους ρωτάμε και να τους μιλάμε κανονικά. Όταν αφορά την υγεία, πρέπει να το πούμε ή δεν τα έχουμε για να βάλει μπουφάν. Πρέπει να εμπιστευτούμε το παιδί για να εμπιστευτεί εκείνο τον εαυτό του».
Πώς να τους μάθουμε να λένε «όχι»
Σε σχέση με το πώς διδάσκουμε στα παιδιά για τα αγγίγματα τα οποία δεν πρέπει να δεχτεί, η κ. Φωτεινάκη είπε πως πρέπει να τους μάθουμε πως συναίνεση είναι μόνο το ναι, ούτε το ίσως ούτε το όχι.
«Αυτό που πρέπει να διδάξουμε στα παιδιά είναι το να ακούνε το σώμα τους. Να δέχονται τα αγγίγματα τα οποία νιώθουν καλά, και όταν δεν νιώθουν καλά να το λένε».
Μιλώντας για την κακοποίηση η Αθηναΐς Νέγκα είπε πως τις περισσότερες φορές η κακοποίηση έρχεται από κάποιον που το παιδί γνωρίζει και όχι αυτό που φοβούνται οι περισσότεροι γονείς, πως ίσως το αρπάξει κάποιος στο πάρκο.
Η κ. Φρόσω Φωτεινάκη αναφερόμενη στο πώς να διδάξουμε στα παιδιά μας την πρόληψη, είπε πως υπάρχουν δύο πυλώνες.
«Είναι η εκπαίδευση στην κουλτούρα της συναίνεσης και δεύτερον η σχέση γονιού –παιδιού. Όλη η βιβλιογραφία δείχνει πως τα παραβιασμένα παιδιά μεγαλώνουν σε περιβάλλοντα με φτωχή γονεϊκή προσοχή. Δεν σημαίνει πως είναι κακοί γονείς αλλά μπορεί να δουλεύουν πολύ και να περνούν ελάχιστο χρόνο με τα παιδιά. Εκεί ο θύτης πλησιάζει το παραμελημένο παιδί».
Ποια συμπτώματα δείχνουν ένα μη ασφαλές άγγιγμα;
Σε σχέση με τα συμπτώματα που μπορεί να δείξει ένα παιδί μετά από ένα μη ασφαλές άγγιγμα η ειδικός είπε πως ένα από αυτά είναι όταν το παιδί αλλάζει απότομα συμπεριφορά.
«Όταν βλέπουμε το παιδί να πυροδοτείται και να αλλάζει, τότε κάτι συμβαίνει. Ένα παιδί που δέχεται παραβιάσεις, νιώθει ντροπιασμένο. Η απομόνωση είναι μία κλασσική ένδειξη. Τα συμπτώματα του άγχους μπορεί να είναι η νυχτερινή ενούρηση, κάποια έντονα τικ ή ακόμα και πανικούς. Μπορεί να απομακρυνθεί από όλους ή να γίνει πιο επιθετικό».
Όπως είπε η ειδικός, τα παιδιά τα οποία δεν θα μιλήσουν μετά από ένα μη ασφαλές άγγιγμα είναι εκείνα που οι γονείς τους δεν θα αντέξουν τις αλήθειες τους.
«Αν ένα παιδί έχει τιμωρηθεί για τα μικρά πώς θα πει για τα μεγάλα; Για παράδειγμα, αν ως παιδί πω ότι με έβγαλε ο δάσκαλος από την τάξη, και ακούσω ‘’τι έκανες πάλι; Εσύ φταις’’ και δεν ακούσω ΄΄πάμε να δούμε τι έγινε΄΄ πώς θα έρθει να πει κάτι πιο μεγάλο; Χρειάζεται να εξισορροπούμε, όμως. Αν του έχουμε μάθει από μικρό πως είμαστε εκεί για αυτόν, τότε έχουμε χτίσει το μονοπάτι της πρόληψης».
