Κορυφώνονται στο παρασκήνιο οι διαβουλεύσεις για την προετοιμασία της πολύαναμενόμενης συνάντησης Μητσοτάκη - Ερντογάν, που θα πραγματοποιηθεί την προσεχή Τετάρτη στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, στο Βίλνιους της Λιθουανίας.
Τις λεπτές διεργασίες που είναι σε εξέλιξη στο παρασκήνιο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, που επίσημα ξεκινά αύριο, στο Βίλνιους προκειμένου η Ουάσιγκτον, η Στοκχόλμη, η Αθήνα και η Άγκυρα να μείνουν ικανοποιημένες, έφερε στο προσκήνιο η αναφορά του Αμερικανού προέδρου περί ταυτόχρονης στρατιωτικής ενίσχυσης Αθήνας και Άγκυρας, αλλά και ένταξης της Σουηδίας στη Συμμαχία.
«Η Τουρκία αναζητά τον εκσυγχρονισμό των αεροσκαφών F-16. Και ο Μητσοτάκης στην Ελλάδα αναζητά επίσης κάποια βοήθεια. Και έτσι, αυτό που προσπαθώ ειλικρινά να φτιάξω είναι μια κατά τρόπον κοινοπραξία, όπου ενισχύουμε το ΝΑΤΟ τόσο μέσω της στρατιωτικής ενίσχυσης της Ελλάδας και της Τουρκίας όσο και με την ένταξη της Σουηδία. Αλλά βρίσκεται σε εξέλιξη. Δεν έχει γίνει ακόμα», ανέφερε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν.
Το σίγουρο είναι ότι στο «οχυρωμένο» Βίλνιους, το οποίο περιμένει να φιλοξενήσει τους ηγέτες του ΝΑΤΟ, θα γίνει η πρώτη προσπάθεια επαναπροσέγγισης των ελληνοτουρκικών σχέσεων σχεδόν μετά από έναν ολόκληρο χρόνο ψυχρότητας.
Αθήνα, Άγκυρα αλλά και Ουάσινγκτον προσδοκούν η κάθε μία ξεχωριστά διαφορετικά οφέλη.
Η Ελλάδα θα θέσει τις κόκκινές γραμμές, η Τουρκία θα δείξει το «καλό» της πρόσωπο στην Δύση, και η Αμερική στοχεύει η Τουρκία να πει το «ναι» στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Αμερικανοί βουλευτές ωστόσο με επιστολή τους στον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, τονίζουν ότι δεν πρέπει να γίνει με αντάλλαγμα την πώληση των F-16 που θέλει η Άγκυρα χωρίς δικλείδες ασφαλείας έτσι ώστε αυτά να μην χρησιμοποιηθούν σε βάρος της Ελλάδας.
«Εάν εξετάζεται μια συμφωνία για την πώληση F-16 και κιτ εκσυγχρονισμού στην Τουρκία, προτρέπουμε σθεναρά οποιαδήποτε τελική συμφωνία να περιλαμβάνει μηχανισμούς που να προβλέπουν την παύση, την καθυστέρηση ή την απόσυρση της μεταφοράς τέτοιων όπλων εάν η Τουρκία εμπλακεί σε ενέργειες που απειλούν ή υπονομεύουν τα συμφέροντα εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ και την ενότητα της συμμαχίας του ΝΑΤΟ», αναφέρει χαρακτηριστικά η επιστολή βουλευτών των ΗΠΑ στον Άντονι Μπλίνκεν.
Ενδεικτικό του αμερικανικού ενδιαφέροντος για τις ελληνοτουρκικές συναντήσεις που θα υπάρξουν στο Βίλνιους, είναι και η τηλεφωνική επικοινωνία ανάμεσα στον Υπουργό Εθνικής Άμυνας, Νίκο Δένδια, και τον Αμερικανό ομόλογό του, Λόιν Όστιν.
Παλιοί και νέοι γνώριμοι στο ίδιο τραπέζι
Πλησιάζοντας προς την 12η Ιουλίου, η σύνθεση του τραπεζιού στο οποίο θα κάτσουν Μητσοτάκης και Ερντογάν αλλάζει.
Η Αθήνα μέχρι στιγμής γνωρίζει ότι μαζί με τον πρωθυπουργό θα είναι ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, η υφυπουργός, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, Άννα Μαρία Μπούρα.
Απέναντί τους θα είναι πέρα από τον Ερντογάν, ο νυν υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, ο υφυπουργός Εξωτερικών, Μπουράκ Ακτσαμπάρ και ο σύμβουλος του Τούρκου προέδρου, Ακίφ Τσαγκατάϊ Κιλίτς
Ένα άλλο σενάριο που προέρχεται από πηγές στην Τουρκία, που μίλησαν στο MEGA, είναι στην θέση του Κιλίτς να εμφανιστεί ο νυν επικεφαλής της ΜΙΤ και πρώην εξ’ απορρήτων του Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν.
Το νεότερο σενάριο θέλει την διάρθρωση του τραπεζιού πιο στενή με την συμμετοχή μόνο των ηγετών και των δύο υπουργών Εξωτερικών.
Το παρασκήνιο της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν
Η Αθήνα θέλει να εκμεταλλευτεί τις καλές σχέσεις που έχει με την Τουρκία μετά τον καταστροφικό σεισμό, έτσι ώστε να «σπάσει ο πάγος» μεταξύ Μητσοτάκη και Ερντογάν. Η Αθήνα θα επενδύσει στην θετική ατζέντα, με την Τουρκία να γνωρίζει τις κόκκινες γραμμές μεταξύ των δύο χωρών, τις διεκδικήσεις τους αλλά κι αυτά που ζητούν.
Η Αθήνα θέλει να υπάρχει ειλικρινής διάλογος χωρίς να ξεπερνιούνται οι κόκκινες γραμμές, και να αποφεύγονται οι εντάσεις.
Σήμερα το πρωί ο κ. Μητσοτάκης, πριν συναντηθεί την Τετάρτη με τον Ταγίπ Ερντογάν, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Χριστοδουλίδη.
Στο ίδιο θέμα αναφέρθηκε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών.
Επανέλαβε ότι ο κ. Μητσοτάκης θα πάει στη συνάντηση με ένα δεδομένο ότι η Ελλάδα δε θα κάνει σε τίποτα πίσω το οποίο να παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της θάλασσας και πως είναι γνωστές οι κόκκινες γραμμές της.
«Πιστεύουμε στον διάλογο και στο ότι είναι σημαντικό να συνομιλούμε με την γείτονα χώρα, και από εκεί και πέρα είμαστε ξεκάθαροι στις θέσεις μας, δεν υπάρχει καμία δυνατότητα ή πιθανότητα υποχώρησης. Πιέσουμε στη βάση της μοναδικής διαφοράς μας που είναι ο καθορισμός ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Η ένταση άλλωστε δεν οδήγησε ποτέ πουθενά», δήλωσε ο κ. Μαρινάκης.