Πέθανε, σε ηλικία 85 ετών, ο πρώην υπουργός των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, Θεόδωρος Πάγκαλος, όπως ανακοίνωσε η ίδια του η οικογένεια.
Ο Θεόδωρος Πάγκαλος πέθανε στο σπίτι του όπως ανακοίνωσε η οικογένει;a του μέσω Twitter.
Ο αγαπημένος μας Θόδωρος Πάγκαλος έφυγε σήμερα από κοντά μας, ήσυχα στο σπίτι του, έχοντας δίπλα του την οικογένειά του και τους στενούς του συνεργάτες.
Καλό ταξίδι λατρεμένε μας.
Θα σε θυμόμαστε πάντα με αγάπη.— Theodoros Pangalos (@tpangalos) May 31, 2023
Ήταν μια από τις σημαντικότερες πολιτικές προσωπικότητες της Μεταπολίτευσης, ένας οξυδερκής πολιτικός ο οποίος είχε δημιουργήσει πολλούς φίλους αλλά και πολλούς εχθρούς. Τα τελευταία χρόνια, ο Πάγκαλος είχε αποσυρθεί από τα κοινά και πολλές φορές είχε παραπονεθεί ότι αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα κι ότι δεν έχει να πληρώσει τον υψηλό ΕΝΦΙΑ λόγω των ακινήτων στο όνομά του.
Το 2018 είχε πει: «Ζω με 370 ευρώ τοn μήνα», με τον πρώην υπουργό του ΠΑΣΟΚ να ισχυρίζεται ότι του έχει γίνει κατάσχεση στη σύνταξη από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
«Να βγω να πάω πού; Και πώς να βγω; Με τι χρήματα; Από τη μία κινδυνεύει η σωματική μου ακεραιότητα από ακροδεξιά και ακροαριστερά υποκείμενα. Από την άλλη, η βουλευτική σύνταξη ανέρχεται στο ποσό των 370 ευρώ» είχε πει.
«Εδώ και πέντε χρόνια μου έχουν κατασχέσει τη σύνταξη στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Τους έχω τηλεφωνήσει πολλές φορές και ούτε μία δεν μου έχουν απαντήσει με σαφή τρόπο. Μη με ρωτάτε πώς ζω» σημείωσε ο ίδιος, υποστηρίζοντας ότι βρίσκεται κάτω από τα όρια της φτώχειας.
«Θέλω να τους δω κρεμασμένους στην πλατεία Συντάγματος. Θα προσφύγω στο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, θα τους κάνω δίκες και θα το γλεντήσουμε όλοι μαζί μετά τις εκλογές».
Βιογραφικό
O Θεόδωρος Πάγκαλος γεννήθηκε στην Ελευσίνα τις 17 Αυγούστου 1938. Ήταν γιος του Αντιπτέραρχου της Πολεμικής Αεροπορίας Γεωργίου Πάγκαλου που διετέλεσε Υπαρχηγός ΓΕΑ. Από την πλευρά του πατέρα του είναι ανιψιός του Αντιναυάρχου του Πολεμικού Ναυτικού Θησέα Παγκάλου και εγγονός του ομώνυμου στρατηγού και δικτάτορα Θεόδωρου Δ. Πάγκαλου
Σε νεαρή ηλικία ασχολήθηκε με τον φοιτητικό συνδικαλισμό, συμμετέχοντας σε διάφορες φοιτητικές ομάδες. Υπήρξε μέλος της ομάδας που προχώρησε στην αναγραφή του συνθήματος «1 1 4» σε τοίχους δημοσίων κτιρίων (που εν συνεχεία καθιερώθηκε ως κυρίαρχο στις φοιτητικές διαδηλώσεις της δεκαετίας του 1960). Υπήρξε επίσης ιδρυτικό μέλος της Δημοκρατικής Κίνησης Νέων «Γρηγόρης Λαμπράκης», που μετονομάστηκε σε Νεολαία «Γρηγόρης Λαμπράκης», καθώς και της αριστερής οργάνωσης «Δημοκρατική Αντίσταση Σπουδαστών».
Το 1978 έβαλε υποψηφιότητα για δήμαρχος στην Ελευσίνα και κατετάγη τρίτος. Επίσης σε νεαρή ηλικία είχε δραστηριοποιηθεί και στο ΚΚΕ. Στη διάρκεια της μεταπολίτευσης υπήρξε ηγετικό στέλεχος της ευρύτερης κεντροαριστερής παράταξης με το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα.
Εξελέγη Βουλευτής Αττικής για πρώτη φορά το 1981 με το ΠΑΣΟΚ και έκτοτε εξελέγη σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις στις οποίες έθεσε υποψηφιότητα.
Τον Μάρτιο του 2004 επανεκλέγεται Βουλευτής Αττικής. Ορίστηκε υπεύθυνος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ στον Τομέα Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Πολιτικής Καταναλωτών και Αγροτικής Ανάπτυξης, καθώς και εισηγητής του ΠΑΣΟΚ στη Συνταγματική Αναθεώρηση. Μετέχει στην αντιπροσωπεία της Ελληνικής Βουλής στο Συμβούλιο της Ευρώπης και τη Δυτικοευρωπαϊκή Ένωση. Μετά τη νίκη του ΠΑΣΟΚ το 2009 στις εκλογές, ορίστηκε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ελλάδας, θέση που διατήρησε και στους δύο ανασχηματισμούς της κυβέρνησης Παπανδρέου. Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης παρέμεινε και κατά τη θητεία της μεταβατικής κυβέρνησης του Λουκά Παπαδήμου.
Ποιος ήταν
Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Οικονομικά (Διδάκτωρ των Οικονομικών Επιστημών) στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού Ι (Πάνθεον Σορβόνη) με υποτροφία της Γαλλικής Κυβερνήσεως.
Με σημαντική δράση στο φοιτητικό κίνημα και ιδρυτικό μέλος της Νεολαίας Λαμπράκη, διαδραμάτισε ενεργό ρόλο στον αντιδικτατορικό αγώνα με αποτέλεσμα να του αφαιρεθεί η ελληνική ιθαγένεια από την χούντα το 1968.
Από το 1969 έως το 1978 εργάστηκε ως ερευνητής στο ίδιο Πανεπιστήμιο και κατόπιν ορίστηκε Διευθυντής του Ινστιτούτου Οικονομικής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου. Συμμετείχε στον αντιδικτατορικό αγώνα και το 1968 το δικτατορικό καθεστώς του αφαίρεσε την ελληνική ιθαγένεια, την οποία επανέκτησε μετά τη Μεταπολίτευση.
Τον Μάρτιο του 2004 επανεκλέγεται Βουλευτής Αττικής. Ορίστηκε υπεύθυνος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ στον Τομέα Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Πολιτικής Καταναλωτών και Αγροτικής Ανάπτυξης, καθώς και εισηγητής του ΠΑΣΟΚ στη Συνταγματική Αναθεώρηση.
Μετέχει στην αντιπροσωπεία της Ελληνικής Βουλής στο Συμβούλιο της Ευρώπης και τη Δυτικοευρωπαϊκή Ένωση. Μετά τη νίκη του ΠΑΣΟΚ το 2009 στις εκλογές, ορίστηκε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ελλάδας, θέση που διατήρησε και στους δύο ανασχηματισμούς της κυβέρνησης Παπανδρέου. Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης παρέμεινε και κατά τη θητεία της μεταβατικής κυβέρνησης του Λουκά Παπαδήμου.
Ήταν συγγραφέας πολλών άρθρων και διαφόρων βιβλίων μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν τα «Παγκοσμιοποίηση και Αριστερά» (2001), «Εφήμεροι Προφήτες – Αδιέξοδα του νεοφιλελευθερισμού και κοινωνικά κινήματα στην εποχή της παγκοσμιοποίησης» (2005), «Η Ευρώπη σε σταυροδρόμι» (2005), «Παρέμβαση στην Επικαιρότητα» (1994) και «Η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα» (1988).
Είχε παντρευτεί με την Χριστίνα Χριστοφάκη και ήταν πατέρας πέντε παιδιών. Αποχώρησε από την ενεργό πολιτική δράση πριν τις εκλογές του Μαΐου του 2012.
«Μαζί τα φάγαμε»
Ίσως μια από τις πλέον ιστορικές φράσεις της Μεταπολίτευσης ανήκει στον ίδιο και ειπώθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου του 2010. Σε εποχή ταραγμένη για την Ελλάδα, η οποία είχε μπει στα μνημόνια, το ΔΝΤ ήταν εδώ, η οικονομική κατάσταση ήταν τραγική, ο κόσμος είχε βγει στους δρόμους για τις περικοπές και τα κόμματα «σκοτώνονταν» για το ποιος είναι ο υπαίτιος της χρεοκοπίας της χώρας.
Μια φράση αμφιλεγόμενη από τον τότε υπουργό του ΠΑΣΟΚ, που για πολλούς έκρυβε μεγάλες δόσεις αλήθειας για το πώς δομήθηκε το πελατειακό κράτος της Μεταπολίτευσης. Για άλλους, όμως, μια προκλητική δήλωση ενός πολιτικού καθώς πολλοί ήταν αυτοί που είπαν ότι τα περισσότερα χρήματα τα έφαγε το πολιτικό σύστημα κι όχι ο λαός.
Μια φράση που θα μνημονεύεται για χρόνια και ασφαλώς
Εκείνη την ημέρα, λοιπόν, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης της «Διαρκούς Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης» σχετικά με τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την κατάργηση και τη συγχώνευση υπηρεσιών, οργανισμών και φορέων του δημοσίου τομέα, ο Θεόδωρος Πάγκαλος από το βήμα της Βουλής, είπε τη φράση που έμελλε να ξεσηκώσει πλήθος αντιδράσεων από όλες τις κομματικές παρατάξεις, από τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης αλλά και από τους ίδιους τους πολίτες
«Η απάντηση εις την κατακραυγή που υπάρχει εναντίον του πολιτικού προσωπικού της χώρας “πώς τα φάγατε τα λεφτά;”, που μας ρωτάει ο κόσμος, είναι αυτή: “Σας διορίσαμε. Τα φάγαμε όλοι μαζί. Μέσα στα πλαίσια μιας σχέσης πολιτικής πελατείας, διαφθοράς, εξαγοράς και εξευτελισμού της έννοιας της ίδιας της πολιτικής.»
Το 2012 στο e-book του «Μαζί τα φάγαμε» αναλύει περαιτέρω το σκεπτικό του: «Η φράση ‘τα φάγαμε όλοι μαζί’ σημαίνει ότι ένα μεγάλο τμήμα από εμάς -τον ελληνικό λαό- συμμετείχαμε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σε μη ορθολογικές πρακτικές και συμπεριφορές, στην πορεία του χρόνου, σε σχέση με τις δαπάνες και τα έσοδα του κράτους. Αυτό που λέμε ‘δημοσιονομική κρίση’ είναι και δικό μας δημιούργημα… Οι πολίτες είτε με πράξεις, είτε με την εκπορευόμενη από την ενοχή απραξία τους, είτε απλά εκλέγοντας ακατάλληλα πολιτικά πρόσωπα για να διαχειριστούν τα κοινά, συμμετέχουν με συλλογικό τρόπο στη δημοκρατία και έχουν την ευθύνη των επιλογών τους… Φυσικά δεν έχουν όλοι το ίδιο μερίδιο ευθύνης, η ευθύνη ξεκινάει από πάνω προς τα κάτω’. Συνεχίζει παρακάτω λέγοντας: ‘Η πλειοψηφία των βουλευτών της Αριστεράς όχι μόνο δεν πρότεινε και δεν βοήθησε στο πολιτικό και άρα κοινωνικό έργο αλλά αποτέλεσε φραγμό στις τεκμηριωμένες και σοβαρές προτάσεις των άλλων. Όλα αυτά τα χρόνια ουδέποτε εκπρόσωπος της Αριστεράς αντέδρασε σε προσλήψεις, σε αυξήσεις μισθών, σε θέσπιση επιδομάτων, σε αυξήσεις συντάξεων, σε κοινωνικοποιήσεις επιχειρήσεων, σε απεργιακές κινητοποιήσεις ή σε διαδηλώσεις… Αντίθετα, σε συζητήσεις και προτάσεις τους ήθελαν και άλλες, πιο πολλές ακόμα παροχές…»
Οι αντιδράσεις
Απαντώντας στην φράση του Θεόδωρου Πάγκαλου, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας είπε: «Ε, δεν τα φάγαμε μαζί. Κάποιοι τα φάγανε από τις μίζες και το μαύρο πολιτικό χρήμα και κάποιοι προσπαθούν να ζήσουν με μισθούς των 700 και 500 ευρώ». Ο Άδωνις Γεωργιάδης εκ μέρους της Νέας Δημοκρατίας επισήμανε: «Η φράση του Θόδωρου Πάγκαλου «όλοι μαζί τα φάγαμε» θα ήταν τέλεια και πιο ακριβής, αν έλεγε «όλοι μαζί τα φάγαμε, αλλά όχι το ίδιο»». Κριτική άσκησε και ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ Πάνος Καμμένος λέγοντας: «Τη μία μέρα δηλώνουν «μαζί τα φάγαμε» και την άλλη μέρα υποδεικνύουν στο λαό την εξαφάνιση όποιου αντιστέκεται. Αυτή είναι η αλήθεια».
Ο μελλοντικός του κυβερνητικός συνεταίρος, ο Πάνος Καμμένος, είχε επίσης προβεί σε σκληρές επικρίσεις κατά του Θεόδωρου Πάγκαλου για τη φράση του αυτή, λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Τη μία μέρα δηλώνουν »μαζί τα φάγαμε» και την άλλη μέρα υποδεικνύουν στο λαό την εξαφάνιση όποιου αντιστέκεται. Αυτή είναι η αλήθεια».
Αλλά και η Νέα Δημοκρατία είχε τοποθετηθεί στο «μαζί τα φάγαμε», με τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο της ΝΔ, Άδωνι Γεωργιάδη, να αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Η φράση του Θόδωρου Πάγκαλου ‘όλοι μαζί τα φάγαμε’ θα ήταν τέλεια και πιο ακριβής, αν έλεγε ‘όλοι μαζί τα φάγαμε, αλλά όχι το ίδιο’».
Μάλιστα ο κ. Πάγκαλος δέχθηκε επιθέσεις και σε ιδιωτικές εξόδους του. Σε μια από αυτές σε ταβέρνα έγινε το εξής: Κάποιος πλησιάζει τον πολιτικό και του λέει: «Συγγνώμη, εσείς δεν είστε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, ο κύριος Πάγκαλος;» Ο αντιπρόεδρος απάντησε ξερά «ναι». «Κύριε Πάγκαλε να σας θυμίσω ότι είπατε ‘μαζί τα φάγαμε’ συνέχισε ο καλοντυμένος κύριος και ο αντιπρόεδρος άρχισε να αισθάνεται κάπως άβολα. «Μην ξαναγυρνάμε στα ίδια» του είπε. «Όχι κύριε Πάγκαλε, δίκιο έχετε, μαζί τα φάγαμε και μαζί θα τα φάμε! Μου επιτρέπετε σας παρακαλώ να πάρω την πιατέλα σας;», συνέχισε ο 35χρονος που πήρε το δίσκο με τα ψάρια και τον πήγε στην παρέα του για να τα φάνε. Στη συνέχεια αποχώρησε από το μαγαζί.