Μπορεί να μην είναι ευρύτερα γνωστό, ωστόσο μια προσεκτικότερη «ανάγνωση» θα αποκάλυπτε ότι δεν είναι και εντελώς απροσδόκητο. Η ξεχωριστή και ταλαντούχα ηθοποιός, Σοφία Φιλιππίδου είναι βουτηγμένη στην περιπέτεια της γραφής από την εφηβεία της!
ΑΞΙΖΕΙ…
Μπορεί να μην είναι ευρύτερα γνωστό, ωστόσο μια προσεκτικότερη «ανάγνωση» θα αποκάλυπτε ότι δεν είναι και εντελώς απροσδόκητο. Η ξεχωριστή και ταλαντούχα ηθοποιός, Σοφία Φιλιππίδου είναι βουτηγμένη στην περιπέτεια της γραφής από την εφηβεία της!
Οι νεανικές καταγραφές ίσως και να χάθηκαν. Σε μια πορεία όμως παράλληλη με ρόλους που την ανέδειξαν και την καταξίωσαν ως μια από τις σημαντικότερες ηθοποιούς μας, η Σοφία Φιλιππίδου καλλιέργησε όλα αυτά τα χρόνια την αγάπη της για τον μύθο, την περιπέτεια και το δέσιμο της αφήγησης, τη φροντίδα για τη λεπτομέρεια, την αναζήτηση της λέξης, το πλάσιμο της ατμόσφαιρας, τη ανεξάντλητη «πηγή του συνειρμού» που δεν θέλει και πολύ για να πάρει μπρος, την προσφυγή στο όνειρο, τον καγχασμό, τον σουρεαλισμό και την ελπίδα!
«Η ματιά της Σοφίας»
Η ανάγνωση των κειμένων που πρόσφατα κυκλοφόρησαν σε βιβλίο, με τον τίτλο ,«Με μια σκάλα στο φεγγάρι» (εκδ. Καστανιώτη) θα πείσει και θα παρασύρει και τον πιο επιφυλακτικό αναγνώστη. Τα κείμενα είναι μια σύνθεση αναγνωσμάτων από τη στήλη της ηθοποιού στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» και φανερώνουν μια ανήσυχη, ευαίσθητη, τολμηρή και απροσδόκητη συγγραφική φύση. Από το ένα ανάγνωσμα στο επόμενο, από το ένα σκαλί στο άλλο, ο αναγνώστης απολαμβάνει μια πρωτότυπη γραφή, που εστιάζει εξίσου στα μικρά και στα μεγάλα της καθημερινότητας, της ταραχώδους πολιτικής ζωής των τελευταίων χρόνων, στον πολιτισμό, τις αναμνήσεις της παιδικής ηλικίας, στο όνειρο και σε ένα ιδιόμορφο, προσωπικό της – θα έλεγα- μαγικό ρεαλισμό.
Ταυτοχρόνως η ανάβαση στο φεγγάρι αποκαλύπτει μια ματιά και ένα νου που δεν φοβάται να «σκονιστεί» από τη βία, τα ψέματα, την υποκρισία, τα πάθη, την αναλγησία, το διφορούμενο, το εύκολα καταδικαστέο. Τα υλικά της ζωής και των ιστοριών είναι άνισα, συχνά μικρόψυχα, άλλοτε φωτεινά κι άλλοτε δυσνόητα και παράταιρα. Η Σοφία Φιλιππίδου όμως είναι μαστόρισσα και ξέρει να συνθέτει. Από τον Δαίμονα του εαυτού μας, στις Χύτρες για μαγείρεμα, και από εκεί στο Χαλασμένο πράγμα που λέγεται παιδεία, στο Και ο Θεός που έπλασε τη γυναίκα, την Γητεύτρα Σελήνη, το Σοφία. Ορθοί ! Ακούσωμεν… μέχρι τις Τρύπιες σόλες του Σημίτη, την Καφέ Νύμφη ή την Σκωτσέζικη Φαντασίωση – η γλώσσα ρέει συνθέτοντας γοητευτικές, αφηγηματικές αλχημείες.
Βεβαίως τίποτα δεν είναι τυχαίο. Γιατί μπορεί όλα αυτά τα χρόνια η ηθοποιία να απορρόφησε τη Σοφία Φιλιππίδου, δεν την μονοπώλησε όμως. Το πάθος της γραφής βρήκε άλλο μονοπάτι: κείμενα για την επιθεώρηση, την τηλεόραση και το ραδιόφωνο, απαιτητικές διασκευές για το θέατρο και δύσκολες μεταφράσεις.
Στις «Ευτυχισμένες Μέρες» του Μπέκετ, που πρωταγωνιστούσε στο Εθνικό Θέατρο τον χειμώνα, ερμηνεύοντας την Γουίνι, η Σοφία Φιλιππίδου υπέγραφε και τη μετάφραση.
Μήπως οι δύο δρόμοι αρχίζουν πάλι να συγκλίνουν, υπενθυμίζοντας την κοινή αφετηρία μιας ανήσυχης εφηβείας;
Ηθοποιός ή συγγραφέας; Ιδού το ερώτημα! Ιδού και το δίλημμα πάλι;
Τί μας λέει η ίδια;
«Εδώ που φτάσαμε, πράγματι είναι ένα μεγάλο δίλημμα. Γιατί και τα δύο ζητάνε από εμένα μεγάλη ενέργεια.
Δηλαδή, το θέατρο σου δίνει μια στιγμή ευτυχίας, αλλά σου τα παίρνει όλα. Από την άλλη μεριά, η γραφή εξίσου θέλει πολύ αίμα… και δάκρια και ιδρώτα, που λέει και το τραγούδι.
Επομένως, πρέπει να εναλλάσσονται κατά τη γνώμη μου. Δηλαδή, ίσως δεν γίνονται παράλληλα.
Και κάπως πρέπει από δω και πέρα να τα μοιράσω. Επειδή δεν θέλω τώρα που βρήκα αυτή την ελευθερία της γραφής, η οποία όμως είναι παράλληλα πολύ περιοριστική -εν πάση περιπτώσει είναι μια ελευθερία γιατί μου δίνει τη χαρά της επικοινωνίας μέσα από την αυτολογοκρισία, που με πηγαίνει όλο και πιο βαθιά, όλο και πιο υπόγεια και πιο σουρεαλιστικά κατά πάνω- νομίζω, ήθελα να πω ότι και η γραφή μου δίνει μεγάλη χαρά και επομένως πώς να την εγκαταλείψω τώρα που μπόρεσα να τη βρω, να τη συναντήσω, γιατί ήταν το πρώτο πράγμα που έκανα για να μπορέσω να επικοινωνήσω με τον εαυτό μου στα 13.»
Στις 3 Ιουνίου η Σοφία Φιλιππίδου παρουσιάζει το βιβλίο της «Με μια σκάλα στο φεγγάρι» στο Νομισματικό Μουσείο.
Εριφύλη Μαρωνίτη