Σε συμβιβασμό, που επιτρέπει την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Ουκρανίας στην ΕΕ, κατέληξαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στη μαραθώνια χθεσινή τους συνεδρίαση, αφήνοντας ωστόσο σε εκκρεμότητα την οικονομική ενίσχυση του Κιέβου με 50 δισεκατομμύρια ευρώ από πόρους της Ένωσης.
«Πράσινο φως»
Λίγο μετά τις 03.00 τα ξημερώματα έληξε η πρώτη μέρα της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μετά από μια συνεδρίαση θρίλερ και μια πολύωρη διακοπή, οι «27» έδωσαν τελικά το «πράσινο φως» για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Ουκρανίας.
«Αυτή είναι μια ιστορική στιγμή και δείχνει την αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η απόφαση ελήφθη. Ξεκινάμε διαπραγματεύσεις ένταξης με την Ουκρανία και με τη Μολδαβία», τόνισε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.
Μοναδικό «αγκάθι», ο Ούγγρος πρωθυπουργός, Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος ακόμα και εν μέσω Συνόδου απειλούσε να ασκήσει βέτο. Τελικά απείχε από την ψηφοφορία.
«Είμαστε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες εδώ και οκτώ ώρες. Συζητούμε για την ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η θέση της Ουγγαρίας είναι ξεκάθαρη. Η Ουκρανία δεν είναι έτοιμη να αρχίσει τις διαπραγματεύσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι μια παράλογη απόφαση να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία κάτω από αυτές τις συνθήκες και η Ουγγαρία δε θα αλλάξει τη θέση της», ανέφερε.
Ο Όρμπαν άλλαξε γνώμη μετά την απόφαση της Κομισιόν να «ξεπαγώσει» κονδύλια για τη συνοχή, ύψους 10,2 δισεκατομμυρίων ευρώ, προς την Ουγγαρία που είχαν μπλοκαριστεί λόγω των ανησυχιών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου στη χώρα.
Η πρώτη δήλωση Ζελένσκι
Από το Κίεβο, ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μίλησε για μια νίκη της Ουκρανίας.
«Σήμερα, υπάρχει απόφαση να ανοίξουν οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό το βήμα θα ακολουθήσουν κι άλλα. Είναι ένα τεράστιο εγχείρημα. Nα ενσωματώσουμε το κράτος, όλους τους θεσμούς, όλους τους κανόνες με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά θα το κάνουμε».
Μπορεί ο Βίκτορ Όρμπαν να μην πραγματοποίησε τελικά την απειλή του για βέτο στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Ουκρανίας, μπλόκαρε όμως την ψήφιση του προϋπολογισμού της Ένωσης, που προέβλεπε 50 δισεκατομμύρια ευρώ σε βοήθεια για το Κίεβο.
Στο τραπέζι των «27», τη δεύτερη ημέρα της Συνόδου, θα είναι η αναθεώρηση του δημοσιονομικού πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή.
Το… σκληρό παζάρι
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός μπορεί να έδωσε το «πράσινο φως» για την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ δια της απουσίας του από την ψηφοφορία, ωστόσο μπλόκαρε το κρίσιμο πακέτο 50 δισ. ευρώ που θέλουν να δώσουν οι Ευρωπαίοι για την στήριξη του Κίεβου.
Αυτό που έγινε χθες το βράδυ χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως θεατρική παράσταση, καθώς για να ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις μιας χώρας στην ΕΕ χρειάζεται ομοφωνία. Ο Όρμπαν, μέχρι τελευταία στιγμή, έλεγε «όχι» στην ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ και χρειάστηκαν δύο προϋποθέσεις για να δώσει το «ναι»:
– Να ξεμπλοκαριστούν 10,2 δισ. από τα 30 δισ. κοινοτικών κονδυλίων που έχει «παγώσει» η Κομισιόν προς την Ουγγαρία λόγω παραβιάσεων του κράτους δικαίου,
– Να βρεθεί μια «επικοινωνιακή» λύση που ήρθε από τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς. Ουσιαστικά ζητήθηκε από τον Όρμπαν να φύγει από την αίθουσα όταν θα γινόταν η ψηφοφορία.
Ωστόσο, εκεί που δεν έκανε πίσω ο Όρμπαν ήταν στα 50 δισ. που ήθελαν να δώσουν οι Ευρωπαίοι στους Ουκρανούς. Σήμερα το πρωί κλιμάκωσε καθώς, όπως είπε, για να πει «ναι» στα 50 δισ. για την Ουκρανία θα πρέπει η Κομισιόν να ξεπαγώσει όλα τα κοινοτικά κονδύλια προς τη χώρα του, δηλαδή και τα 30 δισ. ευρώ.
Το θέμα θα συζητηθεί στις αρχές του 2024 και είναι κρίσιμο για το Κίεβο δεδομένου ότι τα 60 δισ. που περίμεναν από τις ΗΠΑ έχουν επίσης μπλοκαριστεί.
Τι σημαίνει το «πράσινο φως» για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις
Το «πράσινο φως» που έδωσαν οι Βρυξέλλες στην Ουκρανία για να ξεκινήσουν οι ενταξιακές της διαπραγματεύσεις, δε σημαίνει ότι θα ενταχθεί άμεσα στην ΕΕ.
Ξεκινά μια μακρά διαδικασία, όπως γίνεται και με τις άλλες χώρες που περιμένουν στην ουρά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Σερβία, που περιμένει από το 2003.
Η αντίδραση της Ελλάδας
Την απόφαση της ΕΕ χαιρέτησε η ελληνική αποστολή στις Βρυξέλλες, μιλώντας για ιστορική εξέλιξη και υπογραμμίζοντας ότι ο δρόμος θα είναι μακρύς.
Σχετικά με τον προϋπολογισμό της Ένωσης, που θα συζητηθεί τη δεύτερη ημέρα της Συνόδου, η ελληνική αποστολή διαπιστώνει κατανόηση στα ελληνικά αιτήματα τόσο για αύξηση κονδυλίων για το μεταναστευτικό όσο και για την αντιμετώπιση των συνεπειών από τις φυσικές καταστροφές.
