Τέσσερις υπουργοί, Χρυσοχοΐδης, Σπίρτζης, Καραμανλής και Γεραπετρίτης, προσπάθησαν να ρίξουν φως στα αίτια του δυστυχήματος των Τεμπών, με τη συζήτηση στη Βουλή να εξελίσσεται σε σκληρή κόντρα και τον πρώην υπουργό στην πρώτη του εμφάνιση μετά την τραγωδία, να κάνει λόγο για ψέματα που ακούστηκαν.
Από το βήμα της Βουλής και συγκεκριμένα της επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας, ο Κώστας Καραμανλής επεσήμανε ότι «παραιτήθηκα γιατί στον τομέα της πολιτικής μου εποπτείας συνέβη μια ανείπωτη τραγωδία, γιατί σέβομαι τον ανθρώπινο πόνο. Ούτε είχα, ούτε έχω εξάρτηση από κυβερνητική θέση.
»Παραιτήθηκα κόντρα στην πολιτική πεπατημένη που θέλει να ζητούνται παραιτήσεις υφισταμένων. Δεν το ακολούθησα. Παραιτήθηκα από τον τόπο της τραγωδίας. Η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης θα μείνει, όμως, κενό γράμμα χωρίς έρευνα για τις πραγματικές ευθύνες και την αντιμετώπιση των σφαλμάτων ώστε να μην ξαναγίνουν τέτοιες τραγωδίες. Είναι χρέος μας να φωτιστεί η αλήθεια και σε αυτό το ιερό χρέος θέλω να συμβάλω σήμερα εδώ και στον δημόσιο διάλογο».
Ο πρώην υπουργός υποστήριξε στην Επιτροπή ότι ο δημόσιος διάλογος έχει κατακλυστεί από ψέματα σε σχέση με το δυστύχημα αναφορικά με την ασφάλεια του σιδηροδρομικού δικτύου και έδωσε τις δικές του απαντήσεις για τα ζητήματα που έχουν ανακύψει.
Ο κ. Καραμανλής αναφέρθηκε στην σύμβαση 717, στο σύστημα τηλεδιοίκησης, αλλά και για την επιλογή του σταθμάρχη να μην το χρησιμοποιήσει.
Για τη σύμβαση 717 του 2014: «Είναι μία σύμβαση που εάν είχε ολοκληρωθεί η λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου θα ήταν ασφαλέστερη. Παραλάβαμε το έργο βαλτωμένο. Το προχωρήσαμε από το 18% στο 70%», σημείωσε τονίζοντας ότι δεν ισχύουν όσα υποστήριξε ο κ. Σπίρτζης για ολοκλήρωση του 60% του έργου μέχρι το 2019.
«Η προηγούμενη κυβέρνηση παρέδωσε λειτουργικά μόνο το 18% της σύμβασης. Από το 2017 έως το 2019 δεν έγινε καμία εργασία», είπε κ πρόσθεσε: Κατ’ όνομα παραλάβαμε το 33% του έργου, λειτουργικό όμως ήταν το 18%. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, είπε, έως τα τέλη του 2016 που σταμάτησε το έργο παραδόθηκαν 17 από τους 52 σταθμούς, δηλαδή ποσοστό 32,69%.
Χαρακτήρισε πρόβλημα που δεν ολοκληρώνονται οι συμβάσεις είναι ο κατακερματισμός ή για να το πω πιο απλά το σπάσιμο των εργολαβιών και ειδικά στην 717 όπως είπε.
Μεταξύ των σταθμών που παραδόθηκαν τα τελευταία τρία χρόνια με το σύστημα τηλεδιοίκησης είναι και ο σταθμός της Λάρισας. Παραδόθηκε τον Νοέμβριο του 2022.
Προς επίρρωση των ισχυρισμών του ο κ. Καραμανλής επικαλέστηκε έγγραφο του ΟΣΕ που αναφέρει ότι οι σταθμάρχες οφείλουν να χαράσσουν την πορεία των τρένων στον πίνακα.
Όπως είπε, υπάρχουν δημοσιεύματα που έχουν πάρει έκταση και αναφέρουν αναλήθειες και ανακρίβειες και προσπάθησε να απαντήσει.
Ένα από αυτά όπως είπε είναι ότι δεν υπήρχε σύστημα τηλεδιοίκησης στη Λάρισα. Ο Σταθμός της Λάρισας διαθέτει τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης. Είναι εγκατεστημένο από τον Νοέμβριο του 2022 και χρησιμοποιήθηκε έως και τις 22:12 τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου, δηλαδή έως μία ώρα και κάτι πριν την ώρα του δυστυχήματος. Αυτό φανερώθηκε από το «μαύρο κουτί» του συστήματος. Επαναχρησιμοποιήθηκε δοκιμαστικά τις πρώτες πρωινές ώρες της 1ης Μαρτίου, μετά το δυστύχημα, και λειτούργησε κανονικά, αποκλείοντας την περίπτωση τεχνικής βλάβης. Συνεπώς ο σταθμάρχης, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν προκύψει μέχρι τώρα και μπορούσε και έπρεπε να χαράξει τη διαδρομή ηλεκτρονικά, ώστε να μην γίνει λάθος.
Όπως ακριβώς έκαναν οι σταθμάρχες που κάθονταν στην ίδια θέση, στον ίδιο σταθμό, νωρίτερα την ίδια μέρα. Δυστυχώς δεν το έκανε.
Τη χάραξε χειροκίνητα και επιπλέον ξέχασε σε λάθος θέση ένα από τα κλειδιά, με τα γνωστά τραγικά αποτελέσματα.
Ακριβώς επειδή είχε τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης που λειτουργούσε, μπορούσε επί 12 λεπτά, να δει ότι το τραίνο βρισκόταν σε λάθος πορεία.
Όπως υποστήριξε ο κ. Καραμανλής εφόσον ο σταθμάρχης επέλεξε να μην χρησιμοποιήσει το σύστημα τηλεδιοίκησης αλλά να λειτουργήσει χειροκίνητα, και άρα έδωσε την εντολή στον μηχανοδηγό να αγνοήσει το κόκκινο, κανένα άλλο σύστημα ασφαλείας (ΕΤCS ή σηματοδότηση) δεν θα μπορούσε να σώσει την κατάσταση, αν και θα υπήρχαν περισσότερες δυνατότητες να αποτραπεί το δυστύχημα, κάτι που ωστόσο δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα.
Το επόμενο που δεν ισχύει, είπε ο κ. Καραμανλής, είναι ότι υπήρξε ποτέ στην Καρόλου πύργος ελέγχου. Όπως τόνισε δεν υπήρξε ποτέ τέτοιο σύστημα αλλά περισσότερο λειτουργούσε ως κέντρο τηλεφωνικής εποπτείας.
Σε σχέση με το εάν υπήρχαν δύο σταθμάρχες μέχρι το 2019 και μετά μόνο ένας, ο πρώην υπουργός σημείωσε ότι υπάρχουν έγγραφα που δείχνουν ότι σε διάφορους σταθμούς υπήρχε μόνο ένας σταθμάρχης μέχρι το 2019, ενώ τώρα στην τραγωδία στα Τέμπη κανονικά ήταν τρεις σταθμάρχες αλλά οι δύο είχαν αποχωρήσει.
Για την ανυπαρξία δικλείδων ασφαλείας, ο κ. Καραμανλής σημείωσε ότι αυτές υπήρχαν αλλά δεν χρησιμοποιήθηκαν. Ως δικλείδες ασφαλείας ανέφερε την τηλεδιοίκηση στη Λάρισα, τους δύο σταθμάρχες που έπρεπε να είναι στη θέση τους αλλά δεν ήταν, το πρωτόκολλο βάσει του οποίου πρέπει να γίνονται οι αναγγελίες, το γεγονός ότι ο σταθμάρχης είχε τη δυνατότητα να βλέπει το τρένο επί 12 λεπτά.
Τέλος υποστήριξε ότι επί ΝΔ και η χρηματοδότηση και οι προσλήψεις προσωπικού είχαν επανεκκινήσει.
Σπίρτζης για Τέμπη: Ακούστηκαν ψέματα
Ο Χρήστος Σπίρτζης, μιλώντας στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, ανέφερε: «Επειδή ο λαός περιμένει απαντήσεις απ’ όλους μας για το τι έγινε και τι δεν έγινε, πρέπει να εισφέρουμε με αλήθεια. Από την επόμενη μέρα του δυστυχήματος ξεκίνησε η διάχυση ευθυνών. Υπήρχε μια προσπάθεια με άθλια δημοσιεύματα, με μπαράζ ερωτημάτων ‘πού είναι ο Σπίρτζης;’».
Η σημερινή συνεδρίαση με μοναδικό θέμα συζήτησης τη σύμβαση 717 αδικεί το κοινοβούλιο. Δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Μια δική μου αμέλεια, είναι δικό μου λάθος, δεν θα το πάρει ο κ. Χρυσοχοΐδης. Το όλοι είναι ίδιοι σημαίνει ότι κανείς δεν παίρνει τις ευθύνες στο μέλλον. Υπάρχουν πολιτικές ευθύνες. Υπάρχουν διαχρονικές παθογένειες, όμως υπάρχουν και οι προσωποποιημένες ευθύνες για το δυστύχημα. Πρέπει να καταθέσουν όσοι μπορούν να συνεισφέρουν και να συζητήσουμε και για τη σύμβαση 717. Πολλά από όσα ακούστηκαν τις τελευταίες μέρες, δεν βοηθούν. Ακούστηκαν ψέματα είτε από αμάθεια είτε από σκοπιμότητα. Ό,τι πω θα τεκμηριώνεται με έγγραφα.
«Το 2018 εκσυγχρονίσαμε τον κανονισμό κίνησης»
Για τη σηματοδότηση, σύμφωνα με τις συμβάσεις το συνολικό σύστημα έχει δύο μέρη. Το gsmr τον Ιούλιο του 2019 παραδόθηκε εγκαταστημένο. Είχαν εκπαιδευτεί όλοι οι εργαζόμενοι και έμενε η πιστοποίηση και οι απολήξεις του δικτύου. Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχει μπει σε λειτουργία. Θα ήθελα να πω ότι η υποχρέωση της χώρας αφορά μόνο τις κύριες γραμμές, όχι όλο το δίκτυο. Ακούμε και διαβάζουμε ότι μόνο 3 χώρες έχουν το etcs. Το etcs, λοιπόν, φαίνεται δεν είναι σε λειτουργία μόνο σε 10 χώρες.
Το 2018 εκσυγχρονίσαμε τον κανονισμό κίνησης. Συμμετείχαν όλοι οι φορείς. Είτε είχε etcs, είτε όχι, προβλέπει πώς πρέπει να λειτουργεί το σύστημα. Η ασφάλεια πρέπει να είναι διασφαλισμένη. Ο λόγος που πραγματικά μπαίνουν αυτά τα συστήματα δεν είναι μόνο η ασφάλεια, γιατί αν ήταν θα μας υποχρέωνε να βάλουμε στο 100% των γραμμών. Το σύστημα έχουμε τη δυνατότητα περισσότερων τρένων, περισσότερων δρομολογίων με ασφάλεια. Η σύμβαση 717 είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να μπει το etcs. Το σύστημα που μπορεί να διαχειρίζεται το δίκτυο δεν είναι τηλεδιοίκηση. Ο διαγωνισμός για το etcs υπογράφθηκε το 2007, επί Κωστή Χατζηδάκη.
«Τηλεδιοίκηση σύμφωνα με τη σύμβαση είναι ο εξ αποστάσεως χειρισμός της διαχείρισης της κυκλοφορίας»
Η τηλεδιοίκηση είναι αυτό που ορίζεται στη σύμβαση 717. Τηλεδιοίκηση σύμφωνα με τη σύμβαση είναι ο εξ αποστάσεως χειρισμός της διαχείρισης της κυκλοφορίας, όπως η εκτροπή των τρένων. Όχι ο πίνακας που είδαμε στις τηλεοράσεις στον σταθμό Λάρισας, αλλά ένα άλλο μεγαλύτερο κέντρο που αφορά σε όλους τους σταθμούς.
Αυτό το κέντρο τηλεδιοίκησης στη Λάρισα λειτουργούσε μέχρι το καλοκαίρι του 2019. Κέντρο ελέγχου δεν υπήρχε από 29/7/2019 μέχρι σήμερα. Δεν υπήρχε ασφαλιστική δικλείδα ώστε αν γίνει λάθος στον σταθμό της Λάρισας.
Γεραπετρίτης: Κατέθεσε έγγραφα για το σύστημα τηλεδιοίκησης στη Λάρισα
Συναντήσεις με αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ώστε να εξασφαλιστεί πρόσθετη χρηματοδότηση για τα συστήματα ασφαλείας του ΟΣΕ θα έχει στις Βρυξέλλες ο υπουργός Επικρατείας με αρμοδιότητες του υπουργείου Μεταφορών Γιώργος Γεραπετρίτης όπως ενημέρωσε τα μέλη της επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.
Όπως είπε ο υπουργός, πρόθεση της κυβέρνησης είναι να επανεκκίνησει ο σιδηρόδρομος.
Κατά την τοποθέτησή του αναφέρθηκε στην πορεία υλοποίησης της σύμβασης 717 για το σύστημα τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης καθώς και για το αν ο σταθμός Λάρισας διαθέτει σύστημα τηλεδιοίκησης.
«Το 2016 χρονιά κατά την οποία έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί η υλοποίηση της σύμβασης παραδόθηκαν μόνο οι 17 από τους 52 σταθμούς και από τους 17 σταθμούς αποδείχθηκε ότι οι μισοί είχαν κενά με αποτέλεσμα να απαιτηθεί η κατασκευή τους εξ αρχής επι δικών μας ημερών» ανέφερε ο Υπουργός για να επισημάνει προς την αξιωματική αντιπολίτευση πως τα ποσοστά υλοποίησης ενός δημόσιου έργου επιβεβαιώνονται από τα πρωτόκολλα παράδοσης παραλαβής και όχι από τις απορροφήσεις κονδυλίων.
Αναφορικά με το τι σύστημα λειτουργεί στην Λάρισα είπε πως δίπλα από την αίθουσα συνολικής τηλεδιοίκησης βρίσκεται το κέντρο τοπικής τηλεδιοίκησης που λειτουργεί πλήρως.
«Από το καταγραφικό προκύπτει ότι έως τις 22:12 όλα τα δρομολόγια έγιναν με αυτόματη χάραξη. Το επίμαχο δρομολόγιο που οδήγησε στο τραγικό δυστύχημα έγινε δυστυχώς με χειροκίνητη χάραξη. Και περίπου 2 ώρες μετά το δυστύχημα έγινε δοκιμαστική λειτουργία και διαπιστώθηκε ότι το σύστημα αυτόματης χάραξης λειτουργούσε απόλυτα» ανέφερε ο κ. Γεραπετρίτης.
Σημείωσε ότι εντός των επόμενων ημερών θα κατατεθούν οι διατάξεις που μετατρέπουν το αδίκημα της κλοπής και κλεπταποδοχής σιδηροδρομικού υλικού από πλημμέλημα σε κακούργημα υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι οι ποινές για το συγκεκριμένο αδίκημα υποβαθμίστηκαν με τις αλλαγές στους Ποινικούς Κώδικες το 2019 επί ΣΥΡΙΖΑ.
