Ένα ανθρώπινο λάθος σε συνδυασμό με την παντελή έλλειψη σύγχρονων μέσων διαχείρισης κυκλοφορίας, ήταν αυτά που οδήγησαν στο θάνατο δεκάδες ανθρώπους και βύθισαν μια χώρα στο πένθος.
Το MEGA βρέθηκε στη θέση που καθόταν ο σταθμάρχης όταν έδωσε την λάθος εντολή, τη μοιραία οδηγία στον μηχανοδηγό της επιβατικής αμαξοστοιχίας και τον έστειλε στην αναπόφευκτη σύγκρουση. Είναι το κέντρο ελέγχου της Λάρισας.
Πριν δοθεί η εντολή στον μηχανοδηγό της επιβατικής αμαξοστοιχίας να φύγει από την Λάρισα προς Θεσσαλονίκη, ο σταθμάρχης είχε επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τον σταθμάρχη των Νέων Πόρων όπως ορίζει το πρωτόκολλο.
«Μπορεί να δοθούν είτε γραπτές εντολές σε χαρτί, είτε μέσω του ραδιοτηλεφώνου για την αναχώρηση από τον σταθμό της αμαξοστοιχίας δίνει ο σταθμάρχης σινιάλο», είπε ο Αλέξανδρος Ιορδανίδης, μηχανοδηγός και μέλος ΔΣ Ομοσπονδίας σιδηροδρομικών υπαλλήλων.
Το μεγάλο λάθος του σταθμάρχη
Λίγες ώρες πριν την τραγωδία, στην γραμμή ανόδου ένα τρένο ακινητοποιήθηκε λόγο βλάβης και ο σταθμάρχης κλήθηκε να το απομακρύνει. Γύρισε το κλειδί νούμερο 118 για να αλλάξει τη φορά της γραμμής.
«Εκεί, το κλειδί αυτό δεν γίνεται χειροκίνητα για να παρέμβει κλειδούχος, το πατάει ο σταθμάρχης της Λάρισας, ακριβώς. Σε τέτοια κλειδιά, γίνεται χειρισμός εσωτερικά από τον σταθμάρχη», ανέφερε ο Νίκος Τσικαλάκης, πρόεδρος σωματείου εργαζομένων ΟΣΕ και κλειδούχος.
Το μεγάλο λάθος του 59χρονου σταθμάρχη είναι ότι ξέχασε να επαναφέρει το κλειδί στην αρχική του θέση. Και έστειλε την επιβατική αμαξοστοιχία να μπει στην ίδια γραμμή που ερχόταν το τρένο από τον αντίθετη κατεύθυνση.
Για δέκα λεπτά, τα δύο τρένα κινούνταν σε τροχιά σύγκρουσης χωρίς κανείς να το γνωρίζει. Μία σύγκρουση που θα μπορούσε όμως να αποφευχθεί αν λειτουργούσαν οι δικλείδες ασφαλείας, όπως λένε καταγγέλλουν οι μηχανοδηγοί.
«Δεν λειτουργεί τίποτα ,γίνονται όλα με ανθρώπινο παράγοντα, manual, στο σημείο αυτό, σε όλο το Αθήνα-Θεσσαλονίκη, δεν λειτουργεί ούτε οι ενδείξεις λειτουργούν τα φωτοσήματα, ούτε ο έλεγχος της κυκλοφορίας λειτουργεί, αν αυτά λειτουργούσαν οι μηχανουργοί θα βλέπαν την κόκκινη ένδειξη και τα τρένα θα σταμάταγαν σε απόσταση 500 μέτρων», δήλωσε ο Κώστας Γενιδούνιας, πρόεδρος μηχανοδηγών.
Τα λάθη που προηγήθηκαν
Έγγραφα που έρχονται στο φως της δημοσιότητας μετά το τραγικό δυστύχημα αναδεικνύουν τις τραγικές αμέλειες, τα τραγικά λάθη που έχουν προηγηθεί του ανθρώπινου.
Πριν από 10 μήνες, ο πρόεδρος του έργου της εγκατάστασης του συστήματος σιδηροδρομικής σηματοδότησης έφθασε στο σημείο να παραιτηθεί γιατί δεν τηρούνταν τα μέτρα ασφαλείας και ούτε οι συμβάσεις υλοποίησης των έργων. Με επιστολή παραίτησης προειδοποιούσε για το αναπόφευκτο.
«Θα επιτρέπεται η κυκλοφορία των τρένων στο εν λόγω τμήμα με 200 Km/h. Χωρίς σε αυτό να υπάρχει καμιά ένδειξη της κατάστασης της γραμμής, ακόμη και θραύσης αυτής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται στην ασφάλεια κυκλοφορίας των τρένων».
Αν λειτουργούσε το σύστημα πέδησης, αν είχαν ολοκληρωθεί τα έργα από το 2016 όπως αρχικά ήταν προγραμματισμένο, τότε σήμερα δεν θα θρηνούσαμε δεκάδες θύματα. Όπως λέει, και να ήθελε ο σταθμάρχης να βάλει δύο τρένα να συγκρουστούν, το σύστημα δεν θα του το επέτρεπε.
«Ναι έγινε ανθρώπινο σφάλμα. Ναι φταίει που έστειλε αφηρημένος το ένα τρένο πάνω στο άλλο. Εγώ να ήμουν σταθμάρχης τρομοκράτης, άμα ήθελα να βάλω δύο τρένα μετωπικά να συγκρουστούν, όπως έγινε στον Ευαγγελισμό το σύστημα δεν θα άφηνε. Τελεία και παύλα. Αυτή είναι η μοναδική αλήθεια. Αν τα συστήματα δούλευαν, τρομοκράτης – σταθμάρχης να ήμουν δε θα μπορούσα να βάλω τα δύο τρένα να τρακάρουν, θα σταμάταγαν σε απόσταση ασφαλείας το ένα το άλλο. Τεράστια απόσταση».
Δικλείδες ασφαλείας δεν υπήρχαν
Αν τα μέτρα ασφαλείας λειτουργούσαν και οι σηματοδότες δούλευαν τότε οι οδηγοί θα σταματούσαν στο κόκκινο σε μεγάλη απόσταση μεταξύ τους.
«Τα φανάρια η μεταξύ τους απόσταση είναι δύο χιλιόμετρα. Εφόσον το σύστημα έβλεπε ότι ένα τρένο έρχεται σε μετωπική πορεία με κάποιο άλλο τρένο τα φανάρια θα άναβαν κατευθείαν κόκκινο και θα είχαμε στάση και των δύο αμαξοστοιχιών με ίσως και παραπάνω και δυο χιλιόμετρα απόσταση», είπε ο Αλέξανδρος Ιορδανίδης.
Οι δικλείδες ασφαλείας έχουν προβλέψει όμως και το ενδεχόμενο ένας οδηγός να παραβιάσει το κόκκινο. Τότε, το αυτόματο σύστημα πέδησης σταματά το τρένο. Αρκεί να δουλεύει.
«Το σύστημα από μόνο του θα ρίξει και θα γίνει η στάθμευση της μηχανής του συρμού. Το τρένο θα κάνει αυτόματα πέδη και θα σταματήσει το συντομότερο δυνατό. (σε μία απόσταση;) με ταχύτητες 160 χιλιομέτρων το μέγιστο που θα σταματήσει είναι 1200 μέτρα. (άρα δε θα συναντούσε το επόμενο τρένο που θα ήταν πάνω στην ίδια γραμμή;). Σίγουρα όχι. Κατηγορηματικά όχι. Δε θα είχε συμβεί τίποτα από όλα αυτά αν λειτουργούσαν τα συστήματα ασφαλείας», συμπλήρωσε ο κ. Ιορδανίδης.
Όπως μας επισήμαναν οι ειδικοί, για να φθάσουμε σε αυτή την τραγωδία δεν αρκεί μόνο ένα λάθος. Πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστον τρία λάθη, τρία αβλεψίες για να οδηγηθούμε σε αυτό το τραγικό αποτέλεσμα. Και δυστυχώς, εδώ έγιναν όλα.
