Το βράδυ της 4ης Οκτωβρίου, κάτοικοι του Μπέλγκοροντ, στα σύνορα της Ρωσίας με την Ουκρανία, ξαφνιάστηκαν όταν είδαν λευκοκίτρινες φωτεινές στήλες να εμφανίζονται στον ουρανό.
Οι Μοσχοβίτες, καθώς και οι κάτοικοι του Ομσκ και του Μουρμάνσκ, αντιμετώπισαν ένα παρόμοιο φαινόμενο. Οι εικόνες με τις φωτεινές στήλες αναρτήθηκαν γρήγορα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ δημοσιεύτηκαν και από ορισμένα μέσα ενημέρωσης. Και η είδηση γι’ αυτό το φαινόμενο διαδόθηκε σ’ όλο τον κόσμο.
Υπήρξαν πολλές εκδοχές για το τι συνέβη. Πολλοί συνέδεσαν το φαινόμενο με τη δράση κάποιου υπερόπλου ή με αντιαεροπορικούς προβολείς, άλλοι με ατμοσφαιρικά φαινόμενα, ακόμα και με εξωγήινους.
Μυστικό όπλο λέιζερ
Για πρώτη φορά, το συγκρότημα Peresvet έγινε γνωστό τον Μάρτιο του 2018, όταν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, μιλώντας στην Ομοσπονδιακή Συνέλευση, μίλησε για ένα νέο όπλο λέιζερ.
«Δε θέλω να μπω σε λεπτομέρειες. Απλώς δεν είναι ακόμα ώρα. Αλλά οι ειδικοί θα καταλάβουν ότι η παρουσία τέτοιων συστημάτων μάχης πολλαπλασιάζει την ικανότητα στην άμυνα της Ρωσίας», τόνισε ο Ρώσος πρόεδρος. Την ίδια χρονιά, το σύστημα πήρε τ’ όνομά του από τον ήρωα Peresvet, τον ήρωα της μάχης του Kulikovo (σηματοδότησε το τέλος της μογγολικής κυριαρχίας στη μεσαιωνική Ρωσία).
Οι πληροφορίες για το σύστημα λέιζερ Peresvet εξακολουθούν να είναι σε μεγάλο βαθμό απόρρητες, αλλά κάτι έχει γίνει γνωστό γι’ αυτό. Τον Μάιο του τρέχοντος έτους, ο σημερινός γενικός διευθυντής της Roskosmos, Γιούρι Μπορίσοφ, σημείωσε ότι τα ηλεκτρομαγνητικά όπλα λέιζερ και ευρυζωνικότητας είχαν ήδη γίνει μέρος της πραγματικότητας. Επιπλέον, το Peresvet δεν είναι πλέον καινοτομία, καθώς υπάρχουν πιο ισχυρά συστήματα.
Σήμερα, το Peresvet είναι ένα σημαντικό στοιχείο της ρωσικής αεράμυνας και στοχεύει στην καταπολέμηση οπλικών συστημάτων υψηλής ακρίβειας που χρησιμοποιούν οπτικοηλεκτρονικές κεφαλές στο τελευταίο τμήμα της πτήσης τους, για παράδειγμα, αμερικανικούς πυραύλους κρουζ με το σύστημα καθοδήγησης TERCOM.
Τυφλώνει δορυφόρους
Το Peresvet είναι ικανό να τυφλώνει κατασκοπευτικούς δορυφόρους σε χαμηλή τροχιά και κοντά στη Γη, καθώς και υψηλότερες έως και ενάμιση χιλιομέτρου. Στο The Space Review είχε αναφερθεί ότι το Peresvet σχεδιάστηκε για να «παρακολουθεί και να καθαρίζει διαστημικά σκουπίδια».
Θεωρητικά, με τη βοήθεια του Peresvet είναι δυνατό να διαγραφούν τα δεδομένα που λαμβάνει ένα εχθρικό αεροσκάφος αναγνώρισης. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, μπορεί να είναι αποτελεσματικό στην καταπολέμηση των εχθρικών drones.
Καλύπτουν τις εκτοξεύσεις πυραύλων
Σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς, με τη βοήθεια του Peresvet είναι δυνατό να καλυφθούν οι εκτοξεύσεις πυρηνικών πυραύλων. Στα τέλη του 2019, ο Valery Gerasimov, Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας, σημείωσε ότι το καθήκον του Peresvet ήταν να «καλύπτει τις κινήσεις» των κινητών πυραυλικών συστημάτων.
Ωστόσο, το ζήτημα της δυνατότητας χρήσης του συγκροτήματος Peresvet σε συνθήκες κακής ορατότητας παραμένει ανοιχτό. Υπάρχει η υπόθεση ότι η αποτελεσματικότητά του εξαρτάται άμεσα από τις καιρικές συνθήκες.
Σύμφωνα με το The Space Review, από το 2020, τα Peresvets βρίσκονταν στις βάσεις της 14ης Μεραρχίας Πυραύλων στο Yoshkar-Ola, της 35ης Μεραρχίας Πυραύλων στην επικράτειας Altai της Σιβηρίας, στην 39η Μεραρχία Πυραύλων στο Νοβοσιμπίρσκ, και επίσης στην 54η Μεραρχία Πυραύλων στο Τέικοβο της Περιφέρειας Ιβάνοβο.
Δεν είναι μπλόφα
Το Space Review σημείωνε ότι όλη η συζήτηση για τα ρωσικά λέιζερ δεν είναι σίγουρα μπλόφα ή «κινούμενα σχέδια» και είναι τεκμηριωμένη. Επιπλέον, εκτός από το Peresvet, υπάρχει το σύστημα αέρος λέιζερ Sokol-Eshelon και το επίγειο σταθερό σύστημα λέιζερ Kalina.
Φαίνεται ότι η χώρα αναπτύσσει μια αντιδιαστημική ικανότητα που δεν έχει σύγκριση σε κανένα άλλο κράτος. Μια σειρά από αντιδορυφορικά συστήματα μπορεί να θεωρηθούν αποτρεπτικά για την αυξανόμενη διαστημική ικανότητα των ΗΠΑ », δήλωσε ο Bart Hendrix, ρώσος ειδικός στη διαστημική τεχνολογία και συνεργάτης του The Space Review.
Ένα άλλο ζήτημα είναι ότι δεν υπάρχουν αξιόπιστα δεδομένα σχετικά με τη χρήση του συστήματος Peresvet κατά τη διάρκεια της ειδικής επιχείρησης στην Ουκρανία (όπως χαρακτηρίζεται στη Ρωσία η εισβολή). Ο σημερινός επικεφαλής της Roskosmos, Γιούρι Μπορίσοφ, σημείωσε ότι το σύμπλεγμα λέιζερ Zadira συμμετείχε στην ειδική επιχείρηση, η οποία βοηθά στην κατάρριψη εχθρικών drones σε απόσταση έως και πέντε χιλιομέτρων.
