Η Φινλανδία έχει λάβει ρητές εγγυήσεις ασφάλειας για την ένταξή της στο ΝΑΤΟ δήλωσε στη Νίκη Λυμπεράκη και τη Μεγάλη Εικόνα ο πρώην πρωθυπουργός Αλεξάντερ Στουμπ.
Ολόκληρη η συνέντευξη του πρώην πρωθυπουργού Αλεξάντερ Στουμπ στη Νίκη Λυμπεράκη
-Αλεξάντερ Στουμπ, ευχαριστούμε που είστε μαζί μας. Να θεωρούμε το αίτημα ένταξης της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ ειλημμένη απόφαση; Να το θεωρούμε θέμα ημερών;
-Απολύτως. Νομίζω πως πρακτικά αποφασίστηκε στις 24 Φεβρουαρίου όταν ο Πούτιν και η Ρωσία επιτέθηκαν στην Ουκρανία. Οπότε να περιμένετε το αίτημα σε περίπου μία εβδομάδα.
-Πώς πιστεύετε ότι θα αντιδράσει η Ρωσία;
-Δεν περιμένουμε κάτι που να παραπέμπει σε συμβατικό πόλεμο. Θα έχουμε όμως τριών ειδών απειλές: Υβριδικές, κυβερνοαπειλές και πόλεμο προπαγάνδας. Ήδη έχουμε δει τα fake news να εξαπλώνονται. Στον κυβερνοχώρο, ένα παράδειγμα ήταν όταν ο πρόεδρος Ζελένσκι πριν από λίγες εβδομάδες μιλούσε στο φινλανδικό κοινοβούλιο και «έπεσαν» οι ιστοσελίδες των υπουργείων Άμυνας και Εξωτερικών και σας εγγυώμαι ότι δεν τις «έριξε» η Στοκχόλμη!
-Πιστεύετε ότι υπάρχει λόγος ανησυχίας για το μεσοδιάστημα; Εννοώ για τους μήνες που μεσολαβούν από το αίτημα της Φινλανδίας ως την επίσημη ένταξη στη συμμαχία;
-Είναι η περίοδος που χαρακτηρίζουμε «γκρίζα». Είμαστε αρκετά ανθεκτικοί και αρκετά καλά προετοιμασμένοι. Είμαστε αρκετά ικανοί στον κυβερνοχώρο και μάλιστα μόλις είχαμε μια σχετική άσκηση με το ΝΑΤΟ και τους Αμερικανούς και οι Φινλανδοί κέρδισαν. Ξέρω ότι ήταν απλώς μια προσομοίωση, αλλά αρκετά καλή. Δεν είναι επικίνδυνη περίοδος αλλά πρέπει να επαγρυπνούμε. Νομίζω ότι η ηγεσία της Φινλανδίας έκανε καλά που απέσπασε ρητές εγγυήσεις ασφάλειας από πολλούς συμμάχους στο ΝΑΤΟ, οπότε δεν ανησυχούμε υπερβολικά.
-Υπάρχει ευρεία συναίνεση στην φινλανδική κοινή γνώμη;
-Απολύτως! Ήμουν πάντα υπέρμαχος της ένταξης στο ΝΑΤΟ και ήμουν μειοψηφία πάντα. Πριν από τις 24 Φεβρουαρίου, οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι 50% ήταν κατά και 20% υπέρ. Μέσα σε μια νύχτα άλλαξαν και τώρα βλέπουμε 68% υπέρ, 12% κατά και οι υπόλοιποι αναποφάσιστοι. Όταν, την επόμενη εβδομάδα, βγουν επισήμως ο Πρόεδρος και η Πρωθυπουργός και όταν μας ακολουθήσουν και οι Σουηδοί, η υποστήριξη θα φτάσει το 80%. Αν το συγκρίνετε με το 57% – 43% της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καταλαβαίνετε ότι είναι μια μεγάλη μεταστροφή.
-Η χώρα σας είναι παγκοσμίως γνωστή για πολλούς λόγους. Κυρίως γιατί έχετε ένα εξαιρετικό εκπαιδευτικό σύστημα ή γιατί σας θεωρούν την πιο ευτυχισμένη χώρα. Ξέρουμε όμως πολύ λίγα για θέματα όπως το αμυντικό σας δόγμα ή για τις ένοπλες δυνάμεις σας. Μπορείτε να μας πείτε κάτι σχετικά με αυτό;
-Η Φινλανδία έχει έναν από τους μεγαλύτερους μόνιμους στρατούς. Ξοδεύουμε το 2% του ΑΕΠ μας και έχουμε υποχρεωτική στρατιωτική θητεία. Εγώ έχω υπηρετήσει και είμαι έφεδρος. Έχουμε 900 χιλιάδες εφέδρους και 280 χιλιάδες άνδρες που μπορούν να επιστρατευθούν μέσα σε λίγες ημέρες. Η ένταξή μας στο ΝΑΤΟ θα είναι αμοιβαία επωφελής και θα ωφελήσει την περιοχή της Βαλτικής. Ξέρετε, αυτό κάναμε στις αρχές της δεκαετίας του ‘90. Είπαμε «εντάξει, δεν θα μπούμε στο ΝΑΤΟ, αλλά θα είμαστε τόσο κοντά στο ΝΑΤΟ ώστε, αν έρθουν δύσκολες ημέρες, θα μπορούμε να μπούμε μέσα σε λίγες ημέρες, εβδομάδες ή μήνες». Οπότε αυτό κάνουμε τώρα.
-Αυτές είναι πράγματι δύσκολες ημέρες για την Ευρώπη συνολικά. Εσείς μοιράζεστε και αρκετά μακρά σύνορα με τη Ρωσία, πάνω από χίλια χιλιόμετρα. Τι κατάσταση επικρατεί εκεί;
-Ναι, είναι 1340 χιλιόμετρα, οπότε μπορεί κανείς να πει πως το ΝΑΤΟ διπλασιάζει τα σύνορά του με την Ρωσία. Πάντα ήταν, όμως, πολύ σταθερά σύνορα. Ακόμη και την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου και είναι πολύ καλά προστατευμένα.
-Ας επικεντρωθούμε στην ρωσική εισβολή στην Ουκρανία που βρίσκεται υπό εξέλιξη. Έχουν περάσει πάνω από 70 ημέρες. Θα ήθελα να σας ρωτήσω αν βλέπετε το τέλος ή αποκλιμάκωση;
-Είναι πολύ καλή ερώτηση. Νομίζω φαίνεται χλωμό αυτήν την στιγμή. Υπάρχουν κάποια σενάρια. Το πρώτο είναι ότι η Ρωσία θα γίνει ακόμα πιο επιθετική και θα πιέσει την Ουκρανία. Δεν φαίνεται να συμβαίνει αυτό, καθώς είναι αδύναμος ο ρωσικός στρατός. Το δεύτερο σενάριο είναι ότι η Ουκρανία θα αποκρούσει τη Ρωσία και θα πάμε σε μια κατάσταση όμοια με αυτή της 24ης Φεβρουαρίου. Το πιο αισιόδοξο σενάριο είναι ο Πούτιν να ανακοινώσει στις 9 Μαΐου την νίκη και να αρχίσει ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Αλλά στην πραγματικότητα δεν μπορούμε να γνωρίζουμε. Είναι παρατεταμένος ο πόλεμος και δεν βλέπω κάποιο τέλος κοντά. Ο Σοβιετοφινλανδικός Πόλεμος διήρκεσε 105 μέρες και τώρα είμαστε στην ημέρα 73 αυτού του πολέμου. Αυτό που μας εξέπληξε είναι η αδυναμία του ρωσικού στρατού να καταφέρει να καταλάβει την Ουκρανία. Αυτό οφείλεται φυσικά στην ηρωική άμυνα της Ουκρανίας και στο γεγονός ότι τους εξοπλίζουμε. Ο Πούτιν είναι σε μια δύσκολη κατάσταση. Ανέμειξε την τακτική με την στρατηγική και έπεσε έξω. Δεν κατάφερε τίποτα από όσα ήθελε.
-Κλείνοντας, πιστεύετε ότι ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας άλλαξε τον κόσμο όπως τον γνωρίζαμε μέχρι τις 24 Φεβρουαρίου;
-Σίγουρα. Εγώ ανήκω στην γενιά του 1989. Τότε έκανα τις σπουδές μου, στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, με την ΕΣΣΔ να διαλύεται το 1991. Πίστευα ότι η διασύνδεση της υφηλίου θα οδηγούσε σε ειρήνη. Τώρα διαπιστώνουμε ότι αυτό δεν συνέβη στην Ευρώπη. 30 χρόνια μετά βλέπουμε την επίθεση αυτή. Θα ήθελα να κάνω μια προειδοποίηση. Δεν υπάρχει μόνο σύγκρουση της Ρωσίας με την Δύση. Υπάρχει και το θέμα των σχέσεων της Δύσης με τον υπόλοιπο κόσμο. Πρέπει να θυμόμαστε ότι οι υπόλοιποι δεν λένε το δικό μας «τροπάρι». Και υπάρχει λόγος για αυτό. Ναι, είμαστε χαρούμενοι που 141 κράτη του ΟΗΕ ψήφισαν κατά της Ρωσίας, ωστόσο 35 κράτη απείχαν. Αυτά τα 35 εκπροσωπούν τον μισό πληθυσμό της γης.
Θεωρώ ότι πρέπει να αναλογιστούμε την παγκόσμια τάξη που βασίζεται σε κανόνες και να δούμε πως στέκονται μέσα σε αυτή η Ευρώπη και οι ΗΠΑ. Αλλά τελικά η Ευρώπη θα χωριστεί στα δύο. Από τη μία, έχεις μια επιθετική, ρεβιζιονιστική, ιμπεριαλιστική, ολοκληρωτική και αυταρχική Ρωσία. Από την άλλη έχεις 40 ευρωπαϊκά κράτη που πιστεύουν στην δημοκρατία, στα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου. Φοβάμαι ότι αυτό θα διαρκέσει για όσο βρίσκεται στην εξουσία αυτό το καθεστώς στην Ρωσία.
