Η Ουκρανία και η Ρωσία έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο σε ένα δοκιμαστικό ειρηνευτικό σχέδιο 15 σημείων που περιλαμβάνει κατάπαυση του πυρός και αποχώρηση της Ρωσίας, εάν το Κίεβο δηλώσει ουδετερότητα και αποδεχτεί περιορισμούς όσον αφορά στις ένοπλες δυνάμεις του, σύμφωνα με τρία άτομα που συμμετέχουν στις συνομιλίες.
Η προτεινόμενη συμφωνία, την οποία οι Ουκρανοί και Ρώσοι διαπραγματευτές συζήτησαν πλήρως για πρώτη φορά τη Δευτέρα και την οποία φέρνουν στο φως οι Financial Times, περιλαμβάνει το Κίεβο να παραιτηθεί από τα σχέδιά του να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και να δεσμευτεί να μην φιλοξενήσει ξένες στρατιωτικές βάσεις ή οπλισμό με αντάλλαγμα την προστασία από συμμάχους όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία.
Η φύση των δυτικών εγγυήσεων για την ουκρανική ασφάλεια – και η αποδοχή τους από τη Μόσχα – θα μπορούσε ακόμη να αποδειχθεί μεγάλο εμπόδιο σε οποιαδήποτε συμφωνία, όπως και το καθεστώς των ουκρανικών εδαφών που κατέλαβε η Ρωσία το 2014.
Αν και η Μόσχα και το Κίεβο δήλωσαν αμφότερες την Τετάρτη ότι είχαν σημειώσει πρόοδο όσον αφορά τους όρους συμφωνίας, Ουκρανοί αξιωματούχοι παραμένουν επιφυλακτικοί αν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν είναι προσηλωμένος σε μια ειρηνευτική συμφωνία και ανησυχούν ότι η Μόσχα θα μπορούσε να κερδίσει χρόνο για να ανασυντάξει τις δυνάμεις της και να συνεχίσει την επίθεσή της.
Αποχώρηση ρωσικών στρατευμάτων
Ο Μικάιλο Ποντόλιακ, ανώτερος σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε στους Financial Times ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα περιλαμβάνει «τα στρατεύματα της Ρωσικής Ομοσπονδίας σε κάθε περίπτωση να εγκαταλείψουν τα εδάφη της Ουκρανίας» που έχουν καταληφθεί από την έναρξη της εισβολής στις 24 Φεβρουαρίου – δηλαδή νότιες περιοχές κατά μήκος της Αζοφικής και της Μαύρης Θάλασσας, καθώς και εδάφη ανατολικά και βόρεια του Κιέβου.
Η Ουκρανία θα διατηρούσε τις ένοπλες δυνάμεις της, αλλά θα ήταν υποχρεωμένη να παραμείνει εκτός στρατιωτικών συμμαχιών, όπως το ΝΑΤΟ, και να απέχει από τη φιλοξενία ξένων στρατιωτικών βάσεων στο έδαφός της.
Ο εκπρόσωπος Τύπου του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε στους δημοσιογράφους την Τετάρτη ότι η ουδετερότητα για την Ουκρανία με βάση το μοντέλο της Αυστρίας ή της Σουηδίας ήταν ένα σενάριο. «Αυτή η επιλογή συζητείται πραγματικά τώρα και είναι μια επιλογή που μπορεί να θεωρηθεί ουδέτερη» δήλωσε ο Πεσκόφ.
Ο Σεργκέι Λαβρόφ, υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, δήλωσε ότι «απολύτως συγκεκριμένες διατυπώσεις» ήταν «κοντά στο να συμφωνηθούν» στις διαπραγματεύσεις.
Παρά την πρόοδο στις ειρηνευτικές συνομιλίες, ουκρανικές πόλεις δέχθηκαν σφοδρούς βομβαρδισμούς για τρίτη συνεχόμενη νύχτα, ενώ το Κίεβο δήλωσε ότι εξαπολύει αντεπίθεση κατά των Ρώσων εισβολέων.
Συγκινητική ομιλία Ζελένσκι στο αμερικανικό Κογκρέσο
Σε ομιλία του προς τα μέλη του Κογκρέσου την Τετάρτη, ο Ζελένσκι απηύθυνε έκκληση στις ΗΠΑ να επιβάλουν ζώνη απαγόρευσης πτήσεων ή να παράσχουν μαχητικά αεροσκάφη ή άλλα μέσα για να αποκρούσουν την επίθεση της Ρωσίας στη χώρα του και να επιβάλουν σκληρότερες οικονομικές κυρώσεις στη Μόσχα.
Σε μια δραματική έκκληση, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία χρειάζεται την υποστήριξη της Αμερικής αφού η Ρωσία είχε εξαπολύσει «βάναυση επίθεση κατά των αξιών μας».
Το ΝΑΤΟ
Αν και το σύνταγμα της Ουκρανίας την υποχρεώνει να επιδιώξει την ένταξη στο ΝΑΤΟ, ο Ζελένσκι και οι συνεργάτες του υποβαθμίζουν όλο και περισσότερο τις πιθανότητες ένταξης της Ουκρανίας στη διατλαντική στρατιωτική συμμαχία, μια προοπτική που η Ρωσία θεωρεί πρόκληση. «Μόλις ξεκίνησε ένας σοβαρός πόλεμος στην Ευρώπη, το ΝΑΤΟ έκανε γρήγορα στην άκρη», δήλωσε ο Ποντόλιακ.
Προτείνουμε ένα «ουκρανικό μοντέλο εγγυήσεων ασφαλείας», το οποίο συνεπάγεται την άμεση και νομικά θεσμοθετημένη συμμετοχή στη σύγκρουση μιας σειράς εγγυητριών χωρών στο πλευρό της Ουκρανίας, εάν κάποιος καταπατήσει και πάλι την εδαφική της ακεραιότητα» πρόσθεσε.
Η Ουκρανία, πρόσθεσε ο Ποντόλιακ, ως μέρος οποιασδήποτε συμφωνίας «θα διατηρήσει οπωσδήποτε τον δικό της στρατό». Υποβάθμισε, επίσης, τη σημασία της απαγόρευσης των ξένων βάσεων στην Ουκρανία, λέγοντας ότι αυτό αποκλείεται ήδη από την ουκρανική νομοθεσία.
Η ρωσική γλώσσα
Δύο από τους ανθρώπους που έχουν γνώση του θέματος είπαν ότι η υποτιθέμενη συμφωνία περιλαμβάνει, επίσης, διατάξεις για την κατοχύρωση δικαιωμάτων για τη ρωσική γλώσσα στην Ουκρανία, όπου ομιλείται ευρέως, αν και τα ουκρανικά είναι η μόνη επίσημη γλώσσα. Η Ρωσία έχει παρουσιάσει την εισβολή της ως μια προσπάθεια να προστατεύσει τους ρωσόφωνους στην Ουκρανία από αυτό που ισχυρίζεται ότι είναι «γενοκτονία» από «νεοναζί».
Ο Ποντόλιακ δήλωσε ότι «τα ανθρωπιστικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των γλωσσικών θεμάτων, συζητούνται μόνο μέσα από το πρίσμα των αποκλειστικών συμφερόντων της Ουκρανίας».
Η Κριμαία και το Ντονμπάς
Το μεγαλύτερο σημείο εμπλοκής παραμένει η απαίτηση της Ρωσίας να αναγνωρίσει η Ουκρανία την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και την ανεξαρτησία δύο αυτονομιστικών κρατιδίων στην ανατολική συνοριακή περιοχή του Ντονμπάς.
Η Ουκρανία έχει αρνηθεί μέχρι στιγμής, αλλά είναι πρόθυμη να συζητήσει τμηματικά το ζήτημα, δήλωσε ο Ποντόλιακ.
«Τα αμφισβητούμενα και συγκρουόμενα εδάφη [είναι] ξεχωριστή υπόθεση. Μέχρι στιγμής, μιλάμε για εγγυημένη απόσυρση από τα εδάφη που έχουν καταληφθεί από την έναρξη της στρατιωτικής επιχείρησης στις 24 Φεβρουαρίου», όταν ξεκίνησε η εισβολή της Ρωσίας, είπε.
Βουλευτές ξέσπασαν σε κλάματα κατά την ομιλία Ζελένσκι στο Κογκρέσο
Με δάκρυα στα μάτια ήταν ορισμένοι αμερικανοί βουλευτές μετά την προβολή από τον Ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ενός βίντεο με τον θάνατο και την καταστροφή σε ολόκληρη τη χώρα του ως αποτέλεσμα της εισβολής της Ρωσίας.
Ο Ζελένσκι απευθύνθηκε στο Κογκρέσο, το πρωί της Τετάρτης (τοπική ώρα), προκειμένου να ζητήσει περισσότερη στρατιωτική βοήθεια στον αγώνα της χώρας του κατά των ρωσικών δυνάμεων.
Το βίντεο, το οποίο ο Ζελένσκι συμπεριέλαβε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ξεκίνησε με ειρηνικές εικόνες πόλεων σε όλη την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας, του Κιέβου, και της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης, του Χαρκόβου.
Στη συνέχεια, προβλήθηκαν εικόνες από ρωσικές αεροπορικές επιδρομές, βομβαρδισμούς και άλλες επιθέσεις σε περιοχές αμάχων. Οι φωτογραφίες έδειχναν τραυματισμένα άτομα, πτώματα στους δρόμους και μαζικούς τάφους.
«Κλείστε τον ουρανό πάνω από την Ουκρανία» εμφανιζόταν σε κείμενο στο τέλος του βίντεο, μια επανειλημμένη δηλαδή έκκληση του Ζελένσκι προς το ΝΑΤΟ να επιβάλει ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τη χώρα.
Συγκινητικές στιγμές
Σύμφωνα με το Business Insider, ορισμένα μέλη του Κογκρέσου δάκρυσαν κατά τη διάρκεια και μετά το συναισθηματικό βίντεο.
«Ήταν πολύ δύσκολο να το παρακολουθήσω» είπε. «Είμαι τόσο ευγνώμων που βρήκε το χρόνο να το κάνει και να απευθυνθεί στο Κογκρέσο» δήλωσε η γερουσιαστής Joni Ernst.
«Είναι συγκλονιστικό. Δεν μπορείς να φύγεις από εδώ (σ.σ. το Κογκρέσο) χωρίς να σκεφτείς τι άλλο μπορούμε να κάνουμε» δήλωσε ο γερουσιαστής Κρις Μέρφι, σύμφωνα με τον δημοσιογράφο του ABC, Μπεν Σίγκελ.
Παρά τις εκκλήσεις του Ζελένσκι προς τις ΗΠΑ και άλλες χώρες του ΝΑΤΟ, η Δύση έχει απορρίψει την ιδέα για ζώνη απαγόρευσης πτήσεων λόγω ανησυχιών ότι θα μπορούσε να ξεκινήσει μια ευρύτερη σύγκρουση με τη Ρωσία.
Τζο Μπάιντεν: «Είναι εγκληματίας πολέμου», δήλωσε για τον Πούτιν
«Εγκληματία πολέμου» αποκάλεσε τον Βλαντιμίρ Πούτιν ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους, ο Αμερικανός πρόεδρος, ο οποίος ανακοίνωσε νέο πακέτο στρατιωτικής βοήθειας στο Κίεβο, που ανέρχεται σε 800 εκατ. δολάρια, χαρακτήρισε τον ρώσο ομόλογό του «εγκληματία πολέμου».
Ο Μπάιντεν ανακοίνωσε την αποστολή αντιαεροπορικών όπλων «μεγαλύτερου βεληνεκούς» στην Ουκρανία, στην οποία περιλαμβάνονται και drones.
«Δεν θα επιτρέψουμε ποτέ στον Πούτιν να νικήσει στην Ουκρανία», τόνισε ο Μπάιντεν και προσέθεσε ότι η Ρωσία έχει κάνει βαρβαρότητες στην Ουκρανία.
«Ο Πούτιν κρατάει εκατοντάδες ομήρους σε νοσοκομείο στη Μαριούπολη», υποστήριξε, μεταξύ άλλων.
Αλλαγή στρατηγικής από τον Μπάιντεν;
Ο ορισμός του Μπάιντεν, γράφει το CNN, αντικατοπτρίζει μια αλλαγή από την προηγούμενη στάση της αμερικανής κυβέρνησης.
Αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του Μπάιντεν, δεν είχαν μέχρι πρότινος δηλώσει ότι διαπράχθηκαν εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία, επικαλούμενοι τις συνεχιζόμενες έρευνες για το εάν αυτός ο όρος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί.
Ωστόσο, οι αξιωματούχοι ήταν ξεκάθαροι ότι πιστεύουν πως βρίσκονται σε εξέλιξη θηριωδίες και ότι η σκόπιμη στόχευση αμάχων θα συνιστούσε εγκλήματα πολέμου.
«Οι δηλώσεις του προέδρου μιλούν από μόνες τους», δήλωσε στη συνέχεια η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Τζεν Ψάκι, σημειώνοντας ότι ο Μπάιντεν «μιλούσε από καρδιάς».
Η Τζεν Ψάκι ανέφερε, επίσης, ότι η εν εξελίξει έρευνα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ για εγκλήματα πολέμου ήταν ακόμη σε εξέλιξη: «Υπάρχει μια νομική διαδικασία που συνεχίζει να βρίσκεται σε εξέλιξη».
