Τριετής απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για κατεστραμμένα κτίρια από τις καταστροφικές πυρκαγιές, αποζημιώσεις για καταστροφή οικοσυσκευής και στεγαστική συνδρομή, αποζημιώσεις επιχειρήσεων, καθώς και αναστολή φορολογικών, ασφαλιστικών και δανειακών υποχρεώσεων, καθώς και διενέργειας πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης προβλέπονται στα μέτρα για τη στήριξη των πυρόπληκτων.
Ειδικότερα, τα μέτρα για τους πυρόπληκτους ανακοίνωσε κατά τη διάρκεια του υπουργικού Συμβουλίου ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με την εξειδίκευσή τους να γίνεται από τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα και τον γενικό γραμματέα Οικονομικής Πολιτικής Χρήστο Τριαντόπουλο.
Τα μέτρα αναλυτικά
Άμεση παροχή στεγαστικής συνδρομής και αποζημίωση οικοσυσκευών
Με Κοινή Απόφαση των εμπλεκόμενων Υπουργείων οριοθετούνται οι πληγείσες περιοχές και χορηγείται Στεγαστική Συνδρομή στους ιδιοκτήτες για την επισκευή και ανακατασκευή των κτιρίων, μέσω του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Η Στεγαστική Συνδρομή συνίσταται σε 80% δωρεάν κρατική αρωγή και 20% άτοκο δάνειο, με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
Σημειώνεται ότι μέχρι να ολοκληρωθούν οι έλεγχοι για τη στεγαστική συνδρομή παρέχεται – άμεσα – ως πρώτη αρωγή:
Η Στεγαστική Συνδρομή αφορά ιδιοκτησίες φυσικών και νομικών προσώπων, όπως αυτές έχουν δηλωθεί στην τελευταία περιουσιακή κατάσταση (έντυπο Ε9).
Η προκαταβολή για τη Στεγαστική Συνδρομή δεν δύναται να υπερβαίνει το 80% της αξίας του ακινήτου, όπως υπολογίζεται για τον ΕΝΦΙΑ.
Οι οικονομικές ενισχύσεις πληγέντων από φυσικές καταστροφές είναι ακατάσχετες, αφορολόγητες και μη συμψηφιστέες με οφειλές προς το Δημόσιο.
Οι ιδιοκτήτες των κατοικιών που τις ιδιοχρησιμοποιούν δικαιούνται τόσο τη Στεγαστική Συνδρομή, όσο και την αποζημίωση για οικοσκευή.
Σε περίπτωση που η κατοικία έχει μακροχρόνια μίσθωση, ο ιδιοκτήτης δικαιούται τη Στεγαστική Συνδρομή, και ο ένοικος την αποζημίωση για οικοσκευή.
Τα μέτρα για τις επιχειρήσεις που επλήγησαν
Σύμφωνα με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο της Κρατικής Αρωγής, το Υπουργείο Οικονομικών είναι αρμόδιο για την αποζημίωση επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, σε συνεργασία με την Περιφέρεια, η οποία και συστήνει σχετικές Επιτροπές που προχωρούν στην εκτίμηση των ζημιών κάθε επιχείρησης.
Ειδικότερα, η επιχορήγηση μέρους της εκτιμηθείσας ζημίας περιλαμβάνει τη ζημία σε μηχανολογικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα, μέσα παραγωγής και κατεστραμμένα οχήματα της επιχείρησης, ενώ στο ίδιο πλαίσιο εντάσσονται οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις και οι κτηνοτροφικές μονάδες.
Για να καταβληθεί το συντομότερο δυνατόν η κρατική αρωγή στους δικαιούχους, ενεργοποιούνται από το Υπουργείο Οικονομικών οι ακόλουθες πολιτικές επιλογές:
Συνεπώς, ενδεικτικά, για επιχειρήσεις που έχουν καταστραφεί ολοσχερώς οι κτιριακές τους εγκαταστάσεις, αυτές θα λάβουν προκαταβολή 22.000 ευρώ, 14.000 ευρώ έναντι Στεγαστικής Συνδρομής και 8.000 ευρώ έναντι επιχορήγησης.
Σε συνεργασία με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, δημιουργείται και θα είναι διαθέσιμη τις επόμενες ημέρες ειδική πλατφόρμα, μέσω της ίδιας διαδικτυακής πύλης, για την χορήγηση της πρώτης αρωγής, όπου οι δικαιούχοι θα μπορούν να αιτηθούν και να λάβουν τις επόμενες εβδομάδες την οικονομική στήριξη.
Παράλληλα, σε συνεργασία με τις αρμόδιες επιτροπές των Περιφερειών και με την συμμετοχή του ΕΛΓΑ, όπου απαιτείται, το Υπουργείο Οικονομικών θα χορηγεί προκαταβολή 20% επί της εκτιμηθείσας ζημιάς στις πληττόμενες επιχειρήσεις, από τις πρώτες κιόλας εβδομάδες μετά την οριοθέτηση των πληττόμενων περιοχών.
Αυτή η προκαταβολή θα είναι συμπληρωματική εφόσον η ζημία υπερβαίνει το ποσό της πρώτης αρωγής.
Η χορήγηση της προκαταβολής συμπεριλαμβάνει και τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις.
Τέλος, προβλέπεται η επιχορήγηση μέρους της συνολικής εκτιμηθείσας ζημίας σε πληττόμενες επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων και αγροτικών εκμεταλλεύσεων.
Συγκεκριμένα, με την ολοκλήρωση της εκτιμητικής διαδικασίας από τις αρμόδιες επιτροπές των περιφερειών, θα επιχορηγηθεί, ενσωματώνοντας την πρώτη αρωγή και την προκαταβολή, έως το 70%, της συνολικής εκτιμηθείσας ζημίας με βάση τον ν. 4797/2021, για την αποκατάσταση των ζημιών και την επαναλειτουργία τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα προηγούμενα χρόνια το σύνηθες ποσοστό αποζημίωσης διαμορφωνόταν στο 30%. Αυτό, πλέον, έχει αλλάξει.
Για την άμεση ολοκλήρωση της διαδικασίας επιχορήγησης των πληττόμενων επιχειρήσεων θα ενεργοποιηθεί το άρθρο 18 του ν. 4797/2021, που αφορά σε εξαιρετικές περιπτώσεις μεγάλης έκτασης ζημιών και θα χορηγηθεί αποζημίωση στις Επιτροπές –με Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εσωτερικών – για να επιτευχθεί η έγκαιρη πραγματοποίηση του καταγραφικού και εκτιμητικού έργου.
Πρόσθετες παρεμβάσεις στήριξης
Απαλλαγή για τις πληττόμενες επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων και αγροτικών εκμεταλλεύσεων, του επιστρεπτέου μέρους της Επιστρεπτέας Προκαταβολής:
Οι πληττόμενες από τις πυρκαγιές επιχειρήσεις που έχουν καταστραφεί ολοσχερώς ή έχουν υποστεί ζημίες που τις καθιστούν μη λειτουργικές, απαλλάσσονται από την αποπληρωμή του επιστρεπτέου μέρους της Επιστρεπτέας Προκαταβολής.
Η απαλλαγή γίνεται με την έκδοση σχετικής βεβαίωσης, κατόπιν εξέτασης της ζημίας από τις επιτροπές των Περιφερειών.
Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ:
Τα ακίνητα (κτίσματα, οικόπεδα, αγροκτήματα), που έχουν αποδεδειγμένα καταστραφεί ολοσχερώς ή έχουν υποστεί λειτουργικές ζημιές που τα καθιστούν μη κατοικήσιμα, απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ του 2021, του 2022 και του 2023, δηλαδή απαλλάσσονται για μία τριετία.
Η εν λόγω διαδικασία θα δρομολογηθεί αρχικά μέσα από την ίδια πλατφόρμα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, και κατόπιν θα πιστοποιείται με την εξέταση του φακέλου από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Επιδότηση ενοικίου/συγκατοίκησης:
Με Κοινή Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Υποδομών και Μεταφορών, σε συνέχεια της οριοθέτησης των πληγεισών περιοχών, δίδεται επιδότηση ενοικίου/συγκατοίκησης από 300 έως 500 ευρώ μηνιαίως, για την κάλυψη δαπανών προσωρινής στέγασης των μόνιμων κατοίκων, οι κατοικίες των οποίων επλήγησαν από τις πυρκαγιές.
Αναστολή φορολογικών, ασφαλιστικών και δανειακών υποχρεώσεων
Αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων:
Στα φυσικά και νομικά πρόσωπα που επλήγησαν και είναι δικαιούχοι των μέτρων της στεγαστικής συνδρομής ή/και της επιχορήγησης για τις επιχειρήσεις, αναστέλλεται η πληρωμή όλων των εκκρεμών – βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων – φορολογικών υποχρεώσεων για 6 μήνες.
Αναστολή ασφαλιστικών εισφορών:
Αντίστοιχα, με απόφαση του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δίνεται η δυνατότητα να ανασταλούν για 6 μήνες οι ασφαλιστικές εισφορές των πληττόμενων επιχειρήσεων και επιτηδευματιών.
Αναστολή δανειακών υποχρεώσεων:
Σε συνεργασία με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών δρομολογείται, από μέρους των πιστωτικών ιδρυμάτων, η αναστολή πληρωμής κάθε μορφής ενήμερων υποχρεώσεων για τα φυσικά και νομικά πρόσωπα που επλήγησαν και είναι δικαιούχοι των μέτρων της στεγαστικής συνδρομής ή/και της επιχορήγησης για τις επιχειρήσεις.
Σε αυτά, με πρωτοβουλία του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, συμπεριλαμβάνονται τα δάνεια που έχουν χορηγηθεί μέσω του Εγγυοδοτικού Προγράμματος και του ΤΕΠΙΧ ΙΙ της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας.
Αναστολή διενέργειας πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης:
Για τα φυσικά και νομικά πρόσωπα, καθώς και τις νομικές οντότητες που επλήγησαν και είναι δικαιούχοι των μέτρων της στεγαστικής συνδρομής ή/και της επιχορήγησης για τις επιχειρήσεις, αναστέλλεται η διενέργεια κάθε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης επί της κινητής ή ακίνητης περιουσίας τους.
Το χρονικό διάστημα της αναστολής θα εξαρτηθεί από το μέγεθος της ζημίας.
Η αναστολή καταλαμβάνει, ιδίως, τη διενέργεια πλειστηριασμών, κατασχέσεων, αποβολών και προσωπικών κρατήσεων.
Επιχορήγηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για Αποκατάσταση των Υποδομών:
Προχωράμε σε άμεση ενίσχυση των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την αποκατάσταση των υποδομών που υπέστησαν καταστροφές και για τα πρώτα έργα ανασυγκρότησης των περιοχών που έχουν πληγεί, ύψους αρχικά 20 εκατ. ευρώ.
Ειδικά για τους κατοίκους της Εύβοιας
Επιπλέον μέτρα στήριξης για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που βρίσκονται στους Δήμους Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας και Ιστιαίας-Αιδηψού της Περιφερειακής Ενότητας Ευβοίας.
Τα μέτρα:
- αναστολής φορολογικών υποχρεώσεων,
• αναστολής ασφαλιστικών εισφορών,
• αναστολής δανειακών υποχρεώσεων και
• αναστολής διενέργειας πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης,
ισχύουν για το σύνολο των φυσικών και νομικών προσώπων στους δύο πληττόμενους Δήμους της Περιφερειακής Ενότητας Ευβοίας, ανεξαρτήτως εάν έχουν υποστεί μεμονωμένα ζημίες από την πυρκαγιά.
Επιπλέον, ειδικά για το 2021, το σύνολο των ακινήτων που βρίσκονται σε αυτούς τους δύο πληττόμενους Δήμους, απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ.
Επιπρόσθετα, οι επιχειρήσεις – εργοδότες του ιδιωτικού τομέα, ανεξαρτήτως κλάδου και επιχειρηματικής δραστηριότητας, στους πληττόμενους Δήμους της Περιφερειακής Ενότητας Ευβοίας, μπορούν να θέτουν σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας μέρους ή όλων των εργαζομένων τους, μέχρι και για διάστημα 3 μηνών.
Οι επιχειρήσεις – εργοδότες για όσο χρονικό διάστημα κάνουν χρήση του μέτρου της αναστολής των συμβάσεων εργασίας, υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις προσωπικού με καταγγελία των συμβάσεων εργασίας.
Σε περίπτωση πραγματοποίησής τους, οι καταγγελίες αυτές είναι άκυρες.
Παράλληλα συστήνεται ο Λογαριασμός Κρατικής Αρωγής του ν. 4797/2021 για τη συγκέντρωση των εισφορών των ιδιωτών με στόχο τη στήριξη των πληγέντων, με αυστηρούς κανόνες λογοδοσίας και σε καθεστώς πλήρους διαφάνειας.
Εκτός όμως από την ταχεία αποζημίωση νοικοκυριών και επιχειρήσεων που πλήττονται από τις πυρκαγιές, η Κυβέρνηση έχει ήδη δρομολογήσει μεσοπρόθεσμα μέτρα ενίσχυσης της πολιτικής προστασίας και αποκατάστασης του φυσικού πλούτου της χώρας, προσθέτει το υπουργείο Οικονομικών.
Για το σκοπό αυτό, έχει προβλεφθεί, από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και του ΕΣΠΑ, η αξιοποίηση 16 δισ. ευρώ μέχρι το 2027, εκ των οποίων 10,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την Πράσινη Μετάβαση και 5,5 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ ως προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Συμπληρωματικός προϋπολογισμός 500 εκατ. ευρώ
Για την υλοποίηση αυτών, με απόφαση του υπουργού Οικονομικών και του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, σε συνεργασία με το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, δρομολογείται η κατάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού, ύψους 500 εκατ. ευρώ, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του ΥΠΟΙΚ.
Ο συμπληρωματικός προϋπολογισμός κρίνεται αναγκαίος, «για τη δημιουργία του απαραίτητου δημοσιονομικού χώρου προκειμένου να χρηματοδοτηθούν – εφέτος – παρεμβάσεις αποκατάστασης δασών, οικισμών και σχετικών υποδομών που επλήγησαν από τις πυρκαγιές, και να υλοποιηθούν – άμεσα – τα μέτρα ενίσχυσης των πληττόμενων περιοχών, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων» επισημαίνεται.
«Η μεθοδική και υπεύθυνη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών της χώρας και του «ταμείου» αυτής, καθιστά εφικτή την κατάρτιση και υλοποίησή του», προστίθεται.
Ακόμη σημειώνεται ότι η εκταμίευση των σχετικών κονδυλίων θα γίνεται μετά από εισήγηση της Κυβερνητικής Επιτροπής Κρατικής Αρωγής, η οποία συστήθηκε τον Μάρτιο του 2021.
