378 εκθέματα που συνθέτουν τα αποτελέσματα μιας διαχρονικής και διεπιστημονικής έρευνας γύρω από το Ναυάγιο των Αντικυθήρων παρουσιάζονται στη νέα περιοδική έκθεση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, που ανοίγει τις πύλες της στο κοινό στις 6 Απριλίου.
378 εκθέματα που συνθέτουν τα αποτελέσματα μιας διαχρονικής και διεπιστημονικής έρευνας γύρω από το Ναυάγιο των Αντικυθήρων παρουσιάζονται στη νέα περιοδική έκθεση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, που ανοίγει τις πύλες της στο κοινό στις 6 Απριλίου.
Έναν και πλέον αιώνα μετά την εκκίνηση της επιχείρησης ανέλκυσης του αρχαίου φορτίου από το ναυάγιο, τα ευρήματα του ρωμαϊκού πλοίου της Ελληνιστικής Εποχής παρουσιάζονται για πρώτη φορά μαζί στην έκθεση με τίτλο "Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων – Το Πλοίο, οι Θησαυροί, ο Μηχανισμός".
Το ναυάγιο εντόπισαν σφουγγαράδες της Σύμης στη θάλασσα των Αντικυθήρων τον Μάιο του 1900 και 6 μήνες αργότερα άρχισε η οργάνωση της επιχείρησης ανέλκυσης του πολύτιμου φορτίου του πλοίου, που ολοκληρώθηκε το 1901 με τη συνδρομή και του Βασιλικού Ναυτικού. Το 1976 πραγματοποιήθηκε η δεύτερη φάση της ανέλκυσης από την Αρχαιολογική Υπηρεσία, με τη βοήθεια του Ζακ Υβ Κουστώ και της ομάδας του ωκεανογραφικού "Καλυψώ".
Στο επίκεντρο της έκθεσης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου βρίσκεται ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, που αποτελεί τον αρχαιότερο πολυσύνθετο υπολογιστή, με τον οποίον προσδιορίζονταν οι θέσεις του Ήλιου, της Σελήνης και άλλων γνωστών για την εποχή πλανητών. Ο Μηχανισμός χρησιμοποιούνταν για την πρόβλεψη των εκλείψεων και για την τήρηση ενός πολυετούς ημερολογίου με μεγάλη ακρίβεια. Πρόκειται για μια μοναδική και παγκοσμίου ενδιαφέροντος συσκευή μαθηματικής και αστρονομικής επιστήμης.
Το ναυάγιο του φορτηγού πλοίου -χωρητικότητας 300 τόνων- χρονολογείται στο 60-50 π.Χ., ενώ το φορτίο του χρονολογείται από τον 4ο έως και τον 1ο αιώνα π.Χ. και υποδεικνύει την πρώτη εμπορία έργων τέχνης, στο τέλος της ελληνιστικής εποχής και της δημοκρατικής περιόδου της Ρώμης.
Τα 378 εκθέματα της έκθεσης παρουσιάζονται σε τέσσερις ενότητες:
1. Το ιστορικό της ανέλκυσης – H Αυγή της ενάλιας αρχαιολογίας, όπου παρουσιάζονται το χρονικό των επιχειρήσεων της ανέλκυσης και των πρώτων συντηρήσεων των πολύτιμων αρχαιοτήτων, καθώς και σχετικά κρατικά έγγραφα και δημοσιεύματα του Τύπου της εποχής.
2. Το πλοίο του ναυαγίου – Το μέγεθός του, το πλήρωμα και οι επιβάτες του, όπου παρουσιάζονται κομμάτια από το κύτος του πλοίου, εξαρτήματα από τον εξοπλισμό του και αντικείμενα που χρησιμοποιούνταν από το πλήρωμα και τους επιβάτες του.
3. Η πορεία και το φορτίο του πλοίου, όπου μπορεί κανείς να πληροφορηθεί σχετικά με το είδος των προϊόντων που μετέφερε το φορτηγό, από πού ξεκίνησε, πού έγινε η φόρτωση και ποιος ήταν ο προορισμός του, καθώς και να θαυμάσει χάλκινα και μαρμάρινα αγάλματα, γυάλινα αγγεία, χάλκινα σκεύη και χρυσά κοσμήματα που ανασύρθηκαν από το ναυάγιο.
4. Ο Μηχανισμός, όπου εκτίθενται όλα τα σωζόμενα θραύσματα -7 μεγάλα και 75 μικρότερα- του Μηχανισμού των Αντικυθήρων, μαζί με τα έως τώρα συμπεράσματα της διεπιστημονικής μελέτης του, με σχέδια, ραδιογραφίες, τομογραφίες, ψηφιοποιημένες προσομοιώσεις και αντίγραφα των κατά καιρούς προτεινόμενων ανακατασκευών του.
Στο πλαίσιο της έκθεσης προβάλλονται ντοκιμαντέρ για το ναυάγιο και τον Μηχανισμό, καθώς και μια μικρής διάρκειας 3D ταινία, που συμβάλλουν στην ολοκληρωμένη παρουσίαση των ευρημάτων του ναυαγίου, η μερική ανέλκυση του οποίου σηματοδοτεί την αυγή της ενάλιας έρευνας παγκοσμίως.
Η έκθεση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου για το Ναυάγιο των Αντικυθήρων εγκαινιάζεται στις 5 Απριλίου 2012 και θα διαρκέσει ένα έτος, έως τις 28 Απριλίου 2013.
